ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အပူပိုင္းဇံုအတြင္း က်ေရာက္ေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါသည္။ သမပိုင္းေဒသ ႏွင့္ နီးကပ္ေသာ ေဒသမ်ားႏွင့္ ပင္လယ္ ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္နီးေသာ ေနရာေဒသမ်ားတြင္အပူႏွင့္အေအးမွ်တၿပီးမိုးရြာသြန္းမႈ ေကာင္းမြန္ကာသီးႏွံမ်ား ေအာင္းျမင္ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ျမင္ႏိုင္ေသာ္လည္း သမပိုင္းေဒသႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ပင္လယ္ကမ္းရိုးတန္းႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ေ၀းကြာသည့္ အပူပိုင္းေဒသ သက္သက္ မ်ားတြင္မူ မိုးရြာသြန္းမႈနည္းသည့္အျပင္ အပူရွိန္မ်ားျခင္း၊ ေရ၊ ေလ တိုက္စားမႈ မ်ားျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေျမဆီၾသဇာ တျဖည္းျဖည္းခန္းေျခာက္ ၿပီး သဲဆန္သည့္ေျမမ်ားအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာပါသည္။ လူမ်ားျပဳျပင္မႈ မရွိပါက သီးႏွံအထြက္ႏႈန္းမ်ား ပိုမိုက်ဆင္းလာကာ၊ သဲကႏၱာရ အသြင္ျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ျပဳျပင္ရခက္ခဲသည့္ အေျခအေနသို႔ ေရာက္ရွိႏိုင္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္မွစ၍ ေျမဆီေျမၾသဇာ ထက္ သန္ေစၿပီး အပူရွိန္၊ ေရ ႏွင့္ ေလဒဏ္ကို ကာကြယ္ေပးသည့္ သီးနွံႏွင့္ အပင္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖင့္ ႀကိဳတင္ေဆာင္ရြက္ထားၾကရန္ လိုအပ္ လာၿပီျဖစ္ပါသည္။ဤသို႔ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖင့္ အပူပိုင္းေဒသသည္ တေျဖးေျဖးစိမ္းလန္းစိုေျပလာၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ရာသီဥတုလည္း တိုးတက္ေျပာင္းလဲလာမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အပူပိုင္းေဒသ၏ သဘာ၀
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အပူပိုင္းဇံုေဒသသည္ လတၱီတြဒ္ ၂၀ ံႏွင့္ ၂၄ ံ အတြင္းခန္႔တြင္ တည္ရွိၿပီး မိုးေရခ်ိန္နည္းပါးကာ အလြန္ပူအိုက္ေျခာက္ေသြ႔ပါ သည္။ ရြာသြန္းသည့္ မိုေရခ်ိန္ပမာဏ နည္းပါးသည့္အျပင္ ရြာသြန္းမႈမွာလည္း ညီညာျပန္႔ႏွံ႔ျခင္းမရွိသည့္အတြက္ သီးႏွံပင္မ်ားစိုက္ပ်ိဳးရာ တြင္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ရပါသည္။ အခ်ိန္တိုတိုအတြင္း မိုးသည္းထန္စြာ ရြာသြန္းတတ္သည့္အတြက္လည္း ေျမဆီလႊာ တိုက္စား မႈႏွင့္ ေရလွ်ံမႈမ်ားကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါသည္။ အပူပိုင္း၌ရွိေသာၿမိဳ႕ (၅) ၿမိဳ႕၏ မိုးေရခ်ိန္နွင့္ အပူခ်ိန္မွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါ သည္။
အပူပိုင္းေဒသ၏ အခက္အခဲ
၃။ အထက္ပါအပူပိုင္းေဒသကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ရန္လိုအပ္သည္ျဖစ္ရာ အပူပိုင္းေဒသ၏ ေျမဆီလႊာ ဆိုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားကို သိရွိထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ယင္းတို႔မွာ-
- ေျမဆီၾသဇာတျဖည္းျဖည္းခန္းေျခာက္လာျခင္း
- ေျမဆီလႊာတျဖည္းျဖည္းပ်က္သံုးလာျခင္း (ဆားေပါက္ျခင္း၊ ဆပ္ျပာေပါက္ျခင္း၊ ၾကပ္တည္းေျမျဖစ္ေပၚျခင္း)။
- ေျမဆီလႊာဆံုးရံႈးျခင္း (ေလႏွင့္ေရတိုက္စားမႈခံရျခင္း)။
ေျမဆီလႊာထက္သန္ေစရန္ေဆာင္ရြက္ျခင္း
၄။ အပူပိုင္းေဒသေျမဆီလႊာကို လက္ရွိအေျခအေနထက္ ေျမဆီၾသဇာပိုမိုထက္သန္ေစရန္ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ား အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၁) သဘာ၀ေျမၾသဇာမ်ားထည့္သြင္းေပးျခင္း။
(ႏြားေခ်းေဆြး၊ သစ္ရြက္ သစ္ပင္ေဆြး၊ အမႈိက္ သရိုက္ေဆြးမ်ား)
(၂) သစ္စိမ္းေျမၾသဇာေကၽြးေပးျခင္း
(ေဘာစကိုင္း၊ ညံပင္၊ ပိုက္ဆံေလွ်ာ္၊ ပဲစဥ္းငံု ႏွင့္ ပဲမ်ိဳးစံု)
(၃) သဘာ၀ေျမၾသဇာ ျဖစ္သည့္ အပင္မ်ားစိုက္ပ်ိဳးျခင္း။
(ေဘာစကိုင္း၊ ညံပင္၊ ပိုက္ဆံေလွ်ာ္၊ ပဲစဥ္းငံု ႏွင့္ ပဲမ်ိဳးစံု)
(၄) ေလကာပင္တန္းမ်ား စိုက္ပ်ိဳးေပးျခင္း။
(ေဘာစကိုင္း၊ ျခံစည္ရိုးၾကက္ဆူ၊ ၀ါႀကီးႏွင့္ ပဲစဥ္းငံုစသည္မ်ား)
(၅) သီးႏွံစိုက္စနစ္ ေျပာင္းလဲေဆာင္ရြက္ျခင္း။
(သီးထပ္၊ သီးညွပ္၊ အလွည့္က် စိုက္ပ်ိဳးျခင္း) (ပဲမ်ိဳးစံု ႏွင့္ အျခားသီးႏွံမ်ား)
၅။ အထက္ပါေျမဆီၾသဇာ ထက္သန္ေစရန္ေဆာင္ရြက္ရမည့္ နည္းလမ္း (၅)မ်ိဳး အနက္ သဘာ၀ေျမၾသဇာမ်ား ထည့္သြင္းေပးျခင္းႏွင့္ သစ္စိမ္းေျမၾသဇာေကၽြးေပးျခင္းကို အဓိကထား၍ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။
သီးသန္႔ထည့္သြင္းေပးရန္မလိုပဲ ေျမဆီၾသဇာထက္သန္ေစၿပီး လြယ္ကူစြာရရွိေစႏိုင္သည့္ ေဘာစကိုင္းႏွင့္ ပဲစင္းငံုတို႔ကို စိုက္ပ်ိဳးေပးျခင္း ျဖင့္ ေအာက္ပါအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ရရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
က။ ေဘာစကိုင္းစိုက္ပ်ိဳးျခင္းေၾကာင့္ ရရွိမည့္အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
(၁) မိုးနည္းေရရွားေဒသျဖစ္ေသာ အပူပိုင္းဇံုတြင္ ယာခင္းမ်ားပတ္လည္၌ ႀကီးထြားမႈလွ်င္ျမန္ေသာ ေဘာစကိုင္းပင္မ်ားကို စိုက္ပ်ိဳးျခင္း အားျဖင့္ အျမဲစိမ္းလန္းသစ္ေတာမ်ား (Ever green Forest) အျဖစ္ တည္ရွိေနမည္ျဖစ္ၿပီး အနီး၀င္းက်င္တြင္ မိုးေလ၀သရာသီဥတု (Microclimate) တျဖည္းျဖည္း တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာမည္ ျဖစ္ပါသည္။
(၂) ယာသီးႏွံခင္းမ်ား၏ လမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္ႏွင့္ စိုက္ခင္းပတ္လည္တို႔တြင္ ေလကာတန္းမ်ားအျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးၿပီး ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုုင္း အ ကိုင္းႏုႏွင့္ အရြက္တို႔ကို ခုတ္ယူကာ သစ္စိမ္းေျမၾသဇာအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။ တစ္ဧက ပတ္လည္တြင္ ေဘာစကိုင္းေလကာတန္း စိုက္ထားပါက ေျမၾသဇာအျပင္တစ္ႏွစ္လွ်င္ ထင္း(၃)တန္ခန္႔ ရရွိႏိုင္ပါသည္။
(၃) တစ္ဧကလွ်င္ ေဘာစကိုင္းမ်ိဳးေစ့ (၈)ၿပီႏႈန္းႀကဲပတ္ၿပီး အပင္မ်ား (၄)ေပမွ (၅)ေပခန္႔ ျမင့္လာေသာအခါ ေျမထဲသို႔ထယ္ျဖင့္ ထိုးျမွဳပ္ ေသာနည္းျဖင့္လည္း ေျမၾသဇာအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ပါသည္။
(၄) ၾကက္၊ ၀တ္၊ ႏြား တို႔ကို အစာစိမ္းအျဖစ္ေကၽြးပါက ႀကီးထြားမႈလွ်င္ျမန္ပါသည္။
(၅) အရြက္မ်ားကို သီးႏွံပင္တန္းၾကားမ်ားအတြင္းသို႔ ထည့္ေပးျခင္းျဖင့္ ဓာတ္ေျမၾသဇာကဲ့သို႔ သီးႏွံအတြက္ တိုးေစပါသည္။
(၆) ေဘာစကိုင္းတြင္ ႏိုက္ထရိုဂ်င္ (၂.၁% မွ ၄.၃%)၊ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္ (၀.၂၀%)၊ ပိုတက္ဆီယမ္ (၀.၅၆%) ပါ၀င္ပါသည္။ အရြက္စိမ္း (၅၀၀) ေပါင္ထည့္ေပးလွ်င္ အမိုနီယမ္ဆာလ္ဖိတ္ (၁၀၀)ေပါင္ ထည့္ေပးျခင္းႏွင့္ တူညီပါသည္။
ခ၊ ပဲစင္းငံုစိုက္ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
(၁) ပဲစင္းငံုမွ လူတို႔အစားအစာ၊ တိရစာၦန္အစားအစာႏွင့္ မီးဖိုေခ်ာင္သံုးေလာင္စာထင္းတို႔ကို ရရွိပါသည္။
(၂) ေျမဆီလႊာ အတြင္း ႏိုက္ထရိုဂ်င္ႏွင့္ ေဖာ့စ္ဖရပ္စ္အာဟာရဓါတ္ကို ၾကြယ္၀ေစပါသည္။
(၃) ပဲစင္းငံုရြက္ေၾကြမ်ားေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာအတြင္း ေျမေဆြးဓာတ္ ၾကြယ္၀ေစပါသည္။
(၄) ပဲစဥ္းငံုသည္ မိုးေခါင္ဒဏ္ခံႏိုင္၍ ပံုမွန္အထြက္ႏႈန္းကို ရရွိေစႏိုင္ပါသည္။
(၅) သို႔ျဖစ္ပါ၍ ေဘာစကိုင္းႏွင့္ ပဲစင္းငံုကို တိုးခ်ဲ႕စိုက္ပ်ိဳးသံုးစြဲရန္ လိုအပ္လာၿပီျဖစ္ပါသျဖင့္ ေဘာစကိုင္းႏွင့္ပဲစင္းငံု စနစ္တက် စိုက္ပ်ိဳးနည္းအက်ဥ္းကို ေအာင္တြင္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါသည္။
ဒုတိယပိုင္းဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမည္။
ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း
The post အပူပိုင္းဇံုေဒသစိမ္းလန္းစိုေျပေရးႏွင့္ ေျမဆီထက္သန္ေကာင္းမြန္ေရး (အပိုင္း-၁) appeared first on Myanmar Farmers' Portal.