ျမန္မာအမည္ – ေထာပတ္သီး
အဂၤလိပ္အမည္ – AVOCADO
ရုကၡေဗဒအမည္ – Persea Americana
မ်ိဳးရင္းအမည္ – LAURACEAE
၁။ မူရင္းေဒသ
မူရင္းေဒသမွာ အေမရိကတိုက္အလယ္ပိုင္း မက္ဆီကိုႏိုင္ငံျဖစ္သည္။
၂။ ရာသီဥတု
ပ်မ္းမ်ွအပူခ်ိန္ (၁၂-၂၈ ံ) စင္တီဂရိတ္၊ မိုးေရခ်ိန္ (၂၆-၅၈) လက္မ အတြင္းျဖစ္ထြန္းသည္။ ေထာပတ္ပြင့္သည္ မိုးဒဏ္ကိုခံႏိုင္ရည္ရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ေထာပတ္ကိုင္းမ်ားသည္ က်ဳိးလြယ္သျဖင့္ ေလဒဏ္ကိုသတိျပဳရန္ လိုအပ္သည္။ ပင္လယ္ျပင္မွအျမင့္ေပ(၁၅၀၀)ျမင့္သည့္ အခါတိုင္း အသီးေပၚမႈ (၂)လေနာက္က်ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။
၃။ ေျမအမ်ဳိးအစား
ေထာပတ္စိုက္ပ်ဳိးမည့္ေျမသည္ ေရမ၀ပ္ေစရပါ။ ေရသြင္းေရထုတ္ လြယ္ကူရမည္ျဖစ္သည္။ ေရထုတ္ရန္ လြယ္ကူပါက ေျမေစး၊ သဲ၊ ေက်ာက္စရစ္ ေျမမ်ားတြင္လည္း စိုက္ပ်ဳိးႏိုင္သည္။ ေအာက္ခံေက်ာက္သား ခံေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေျမေအာက္ေရမ်က္ႏွာျပင္ သံုးေပအတြင္း ျဖစ္ေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း အပင္ကိုေသေစပါသည္။ ေျမအခ်ဥ္အငံဓာတ္ pH (၅-၇) အတြင္းျဖစ္ထြန္းသည္။
၄။ အပင္ႀကီးထြားမႈ ႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ
ေထာပတ္ပင္သည္ အပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အျမစ္မ်ား၏ ၈၀-၉၀% ကိုေျမႀကီး အေပၚယံမွ (၂)ေပအနက္တြင္ ေတြ႔ရၿပီး ၆၅-၈၀ %ကို ေျမအေပၚယံမွ (၁၅)ေပတြင္ ေတြ႕ရသည္။ အေစ့မွအပင္ေပါက္ရန္ တစ္လခန္႕ၾကာသည္။ အပင္တစ္ေပခန္႔အျမင့္တြင္ အရြက္စထြက္ သည္။ လိင္မဲ့မ်ိဳးပြါးပင္ျဖစ္ပါက (၃)ႏွစ္သက္တန္းတြင္ ပန္းစပြင့္ေသာ္လည္း အေစ့စိုက္ပင္မ်ားတြင္မူ (၇-၈)ႏွစ္ၾကာမွ ပန္းပြင့္သည္။
၅။ မ်ိဳးပြားျခင္း
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအသီးထြက္ေနေသာ ေထာပတ္ပင္မ်ားမွာ အေစ့စိုက္ပ်ိဳးထားခဲ့ေသာ အပင္မ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ေအာက္ခံပင္စိုက္ၿပီး ကိုင္းကူးစိုက္ပါက အေကာင္းဆုံးျဖစ္သည္။ ပိုးမႊားေရာဂါကင္းေသာအပင္မွ အသီးမွည့္ကိုယူ၍ (၅၀ံ)စင္တီဂရိတ္ ေရေႏြးတြင္ နာရီ၀က္စိမ္ၿပီး အေအးခံေျခာက္ေသြ႕ေစရမည္။ ထို႔ေနာက္အေစ့ခြံကို ခြာ၍ အေစ့၏ထိပ္ႏွစ္ဖက္ကို အနည္းငယ္ျဖတ္ကာ ေျမခ်စိုက္ရသည္။ အသီးညွာဖက္ကို အေပၚတြင္ထားရပါသည္။ ေအာက္ခံပင္ ပ်ိဳးရာတြင္ ပင္ၾကားတန္းၾကား(၁-၂)ေပထားကာ သဲကိုလက္မ၀က္ခန္႔ဖုံးေပးၿပီး အရိပ္ျပဳလုပ္ေပး ရပါမည္။ တစ္လခန္႔အၾကာ အပင္ေပါက္လာပါက ေအာက္ခံပင္(၄)လက္မခန္႔တြင္ အဖူးကိုင္းယူလာၿပီး ဆက္ေပးရပါသည္။
၆။ စိုက္ပ်ိဳးနည္း
စိုက္က်င္းကို တစ္ေပအက်ယ္ထားၿပီး အျမစ္အရွည္ရွိသ၍ က်င္းအနက္ရွိရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေျမႀကီးမွာ ေရ၀င္ေရထြက္၊ ေလ၀င္ေလ ထြက္၊ ေကာင္းရန္လိုအပ္ပါသည္။ ပင္ၾကားတန္းၾကား အကြာအေ၀းကို ရာသီဥတု ေျမ ႏွင့္ မ်ိဳးေပၚမူတည္၍ ပင္ၾကားတန္းၾကား (၂၅×၂၅)ေပ သို႔မဟုတ္ (၃၀×၃၀)ေပ ထားသင့္ပါသည္။ ေထာပတ္မစိုက္ပ်ိဳးမီ တစ္ႏွစ္အလိုတြင္ ေလကာပင္မ်ား စိုက္ပ်ိဳးထားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ တစ္ဧကလွ်င္အပင္ေရ(၄၈-၇၀)ပင္ ၀င္ဆန္႔ပါသည္။
ေျမမ်က္ႏွာျပင္မွ ေျမအနက္အနည္းငယ္အတြင္း အျမစ္ျဖာေလ့ရွိသျဖင့္ ေပါင္းရွင္းရာတြင္ ေပါင္းသတ္ေဆး သုံးသင့္ပါသည္။ ထယ္၊ ထြန္၊ ကရိယာမ်ား သုံးစြဲပါက အျမစ္ကိုထိခိုက္ ႏိုင္ပါသည္။ ေပါင္းရွင္းၿပီးပါက အစိုဓာတ္ရေအာင္ ေျမကိုဖုံးအုပ္ေပးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
၇။ ေရသြင္းျခင္း
အရြယ္ေရာက္ေသာ ေထာပတ္ပင္ တစ္ပင္အတြက္ ေရ(၅၀)ဂါလံလိုအပ္ပါသည္။
၈။ ေျမၾသဇာေကၽြးျခင္း
အပင္သက္တန္းအလိုက္ ဓာတ္ေျမၾသဇာေက်ြးရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အရြက္မ်ားေသးရွည္ကာ ရြက္ေၾကာၾကားတြင္ အ၀ါေရာင္အေျပာက္ မ်ား ျဖစ္လာပါက ဇင့္ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေၾကာင့္ျဖစ္သျဖင့္ ဇင့္ဓာတ္ပါေသာ ရြက္ဖ်န္းေျမၾသဇာတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးအား ဖ်န္းေပးသင့္ပါသည္။
၉။ အပင္ျပဳစုျခင္း
အပင္ငယ္မ်ားကို ကိုင္းရွင္းျခင္း အနည္းငယ္သာျပဳလုပ္သင့္ပါသည္။ အပင္၏ထိပ္ဖူး၊ အညြန္႔မ်ား ေထာင္မတ္မလာမီ ျဖတ္ေပးသင့္ပါ သည္။ ကိုင္းရွင္းမႈမ်ား လြန္သြားပါက အသီးထြက္ေနာက္က်ၿပီး အသီးထြက္ေလ်ာ့သြားပါသည္။ အပင္အျမင ့္(၁၅-၂၅) ေပသာထားသင့္ ပါသည္။ သို႔မွသာ အသီးခူးရန္ လြယ္ကူၿပီး ေလဒဏ္ခံႏိုင္ကာ အပင္ျပဳစုရန္လြယ္ကူမည္ျဖစ္ပါသည္။ အပင္ႀကီးမ်ားတြင္ အသီးခူးၿပီး သည္ႏွင့္ ကိုင္းရွင္းသင့္ပါသည္။ အပင္စိပ္စိပ္စိုက္ခ့ဲသည့္ အခင္းမ်ားတြင္ တစ္ဧကအပင္(၁၁၀)ထားၿပီး အသီးသီးၿပီးေသာ မသန္စြမ္း သည့္အပင္မ်ားကို ရွင္းျပစ္ကာ အပင္ေရ(၇၀)အထိ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါသည္။
အပင္ေလွ်ာ့ခ်ရာတြင္ ပထမႏွစ္တြင္ (၁၈×၁၈)ေပ။ ဒုတိယ(၆)ႏွစ္တြင္ (၃၆×၃၆)ေပအထိ အပင္ေရ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ပါသည္။
၁၀။ ပိုးမႊားႏွင့္ေရာဂါ
ေထာပတ္တြင္ Seedling Blight သည္အဆိုးရြားဆုံး ျဖစ္ပါသည္။ အရြက္ေၾကြျခင္း အပင္ေျခာက္ျခင္းမွ အပင္တပင္လုံးေသသြားသည္ အထိ ထိခိုက္ေစပါသည္။ ေကာပါးပါေသာ က်ဴပ႐ိုမက္ ကဲ့သို႔ေသာမႈိသတ္ေဆးမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ –
- ေအာက္ခံပင္အျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးမည့္အေစ့မ်ားကို ေသခ်ာစြာပိုးသန္႔ရန္
- အျမစ္ပုပ္ေရာဂါ ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာ ေအာက္ခံပင္မ်ားကိုေရြးရန္
- ပ်ိဳးခင္းကို ေရာဂါမွကာကြယ္ရန္
- အပင္ကိုနက္နက္စိုက္ၿပီး ေရသြင္းေရထုတ္ေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္
- ေရသြင္းျခင္း ေျမၾသဇာေက်ြးျခင္းတို႔ကို စနစ္တက်ေဆာင္ရြက္ရန္ အေရးႀကီးပါသည္။
အသီးသီးေနသည့္ ေထာပတ္ပင္မ်ားတြင္ ကိုင္းေျခာက္ေသေရာဂါသည္ အဓိကျဖစ္သည္။ယင္းေရာဂါသည္ အျမစ္ပုပ္ေရာဂါ ( Phytopthara )ေၾကာင့္ျဖစ္ကာ Trichoderma မိႈကိုေျမတြင္ ထည့္ေပးၿပီး ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
၁၁။ အထြက္ႏႈန္း
တစ္ဧကလွ်င္ ေထာပတ္သီး ႏွစ္တန္မွ ငါးတန္အထိ ထြက္ႏိုင္ပါသည္။ ေထာပတ္သီးသည္ ရင့္လာသည့္တိုင္ အပင္ေပၚတြင္ ရက္သတၱပတ္ၾကာၾကာ ရွိေနႏိုင္ပါသည္။ အသီးရင့္မ်ားကို (၂၇ ံ) စင္တီဂရိတ္တြင္ထားပါက တစ္ပတ္အတြင္းမွည့္ၿပီး ၅ ံစင္တီဂရိတ္ တြင္ထားမည္ဆိုပါက တစ္လၾကာမွ ရင့္မွည့္ပါသည္။ မရင့္မီခူးပါက ေကာင္းစြာမမွည့္လာေတာ့ေပ။ ။
ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္း
The post ေထာပတ္သီးပင္ စိုက္ပ်ိဳးနည္း appeared first on Myanmar Farmers' Portal.