အဂၤလိပ္အမည္ ….. Coffee
ရူပေဗဒ ……… Cofea spp.
မ်ိဳးရင္းအမည္ ……… Rubiaccae
၁။ ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ား
ရူပေဗဒလကၡဏာကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားအရ Coffee Arabica မ်ိဳး C.liberica မ်ိဳးႏွင့္ C.excelsa မ်ိဳးဟူ၍(၄)မ်ိဳးရွိသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပင္လယ္ေရမ်က္နွာျပင္အထက္ျမင့္ အလိုက္ျဖစ္ထြန္းမႈအေျခအေနေပၚမူတူ၍ ကုန္းျမင့္ေကာ္ဖီမ်ိဳးႏွင့္ ေျမနိမ့္ေကာ္ဖီမ်ိဳးဟူ၍ (၂)မ်ိဳးခြဲ ထားပါသည္။
ကုန္းျမင့္မ်ိဳးမ်ားမွာ C.arabica မ်ိဳးမ်ားျဖစ္ျပီး ေျမနိမ့္ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ C.robusta ႏွင့္ C.liberica မ်ိဳးမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ကုန္းျမင့္ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ားမွာ အမ်ားအားျဖင့္ C.robusta ႏွင့္ C.liberica မ်ိဳးမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ကုန္းျမင့္ ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ားမွာပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပ(၂၇၀၀)မွ (၅၄၀၀)အတြင္း ျဖစ္ထြန္းျပီး ေျမနိမ့္ ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ားမွာ ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္မွ အထက္ေပ(၂၇၀၀)အထိအတြင္း ျဖစ္ထြန္းသည္။
၂။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသ
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္နွင့္ မႏၱေလးတိုင္းတို႔တြင္ အၾကီးအက်ယ္စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ ကယားျပည္ နယ္ႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္းတို႔တြင္လည္းအနည္းငယ္စီ စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။
ေျမနိမ့္ေကာ္ဖီမ်ိဳးမ်ားကို ကရင္ျပည္နယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မြန္ျပည္နယ္၊ တနလာၤရီတိုင္းမ်ားတြင္စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ေကာ္ဖီမ်ိဳး(၄)မ်ိဳး၏ ရူပေဗဒလကၡဏာကြဲျပားျခားနားခ်က္မ်ားကို ေနာက္ဆက္တြဲ(၂)ျဖင့္ေဖာ္ျပထားပါသည္။
၃။ ေျမေနရာ ေရြးခ်ယ္ျခင္း
ေကာ္ဖီစိုက္ခင္းေျမေနရာသည္ ေရစီးဆင္းမႈေကာင္းမြန္သည့္ျပန္႔ျပဴးညီညာေသာေျမေနရာျဖစ္သင့္ပါသည္။
ေတာင္ေစာင္းမ်ားတြင္စိုက္ပ်ိဳးပါက ဆင္ေျခေလ်ွာ(၁၀ မွ ၁၅)ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိသင့္ျပီးေတာ္ေစာင္းရွည္လ်ားပါက (၃၅)ရာခိုင္ႏႈန္း ထိစိုက္ ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။ေတာင္ေစာင္းမတ္ေစာက္လြန္းပါက ကြန္တိုႏွင့္ ေလွကားတစ္မ်ားေဖာ္ထုတ္စိုက္သင့္ပါသည္။
၃။ ေျမအမ်ိဳးအစား
အေပၚယံေျမသားနက္ျပီး သစ္ေဆြးဓာတ္ၾကြယ္၀ေသာ ေျမမ်ိဳးသည္အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါသည္။ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းမြန္ျပီး ေရမ၀ပ္ေသာအေျခအေနရွိရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေျမအခ်ဥ္ငံဓာတ္ pH(၇)ေအာက္တြင္စိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းေသာ္လည္းPH(၄.၅) မွ (၅.၅) အတြင္းမွာအေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။
၅။ ရာသီဥတု
အၾကမ္းအားျဖင့္တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ညီမ်ွစြာမိုးရြာသြန္းသည့္ေအးျမေသာရာသီဥတုကိုႏွစ္သက္ပါသည္။ အစိုဓာတ္ (၇၈ မွ ၈၅ရာခိုင္ႏႈန္း) အပူခ်ိန္(၁၃ မွ ၂၆)ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္နွင့္ တစ္ႏွစ္မိုးေရခ်ိန္ (၁၉၀၀ မွ ၂၀၀၀)မီလီမီတာ ရွိရန္လိုအပ္ပါသည္။ ေကာ္ဖီသည္ လင္းတာကို ၾကိဳက္ပ္သျဖင့္တစ္ရက္ (၁၃)နာရီထက္ ေက်ာ္သည့္ေဒသမ်ားတြင္သီးပြင့္မႈမရွိသျဖင့္ လင္းတာတိုေဗဒမ်ားတြင္သာစိုက္ပ်ိဳးျဖစ္ထြန္းႏိုင္ ပါသည္။
၆။ မ်ိဳးေစ့ခံယူေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ျခင္း
မိ္်ဳးေစ့ခံယူမည့္အမိပင္သည္ သက္တမ္း(၆)ႏွစ္မွ(၈)ႏွစ္ခန္႔ရွိျပီး အပင္ရွင္သန္ၾကီးထြားမႈအသီးတင္မႈႏွင့္ အပင္ပံုသ႑န္စသည့္ လကၡဏာ မ်ားေကာင္းမြန္ေသာ အပင္မ်ားကို ေရြးခ်ယ္ဆြတ္ခူးရပ္မည္။
ဆြတ္ခူးျပီးသည့္ အသီးမ်ားကို ေရစည္ပိုင္းတြင္ထည့္၍ေရစိမ့္ျပီး ေရေပၚေနေသာ အပင္မေပါက္ႏိုင္သည့္ အသီးညံ့မ်ားကိုဖယ္ပစ္ရမည္။ ေရြးခ်ယ္ထားေသာအသီးမ်ားကို အခြံခၽြတ္၍ အခ်ဥ္ေပါက္ေစရန္၊တစ္ညခန္႔ေရစိမ္ထားရမည္။ ေနာက္တေန႔တြင္ရိေနေသာ အသီးခြံႏွင့္ အသီးမ်ားကို အသားမ်ားကိုေရျဖင့္စင္ေအာင္ေဆးေၾကာဖယ္ရွားပစ္ရသည္။ ေဆးေၾကာျပီးအေစ့မ်ားကို အရိပ္ေအာက္တြင္ (၁၀)ရက္ ၾကာခန္႔ ေလသလပ္အေျခာက္ခံရသည္။ အစိုဓါတ္ ရာခိုင္ႏႈန္း(၁၅ မွ ၁၈)က်န္သည္အထိအေျခာက္ခံရသည္။ မ်ိဳးေစ့မ်ားကို ဆြတ္ခူး ျပဳျပင္ျပီးမၾကာမီ အခ်ိန္အတြင္းစိုက္ပ်ိဳးသင့္သည္။ သို႔ရာတြင္ျပာျဖင့္လူးနယ္၍ ေျခာက္ေသြ႕ေသာေနရာတြင္သိုေလွာင္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ ကာလအတန္ၾကာသည္အထိ အပင္ေပါက္ႏႈန္းမ်ားစြာ မက်ဆင္းေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ပါသည္။
The post ေကာ္ဖီစိုက္ပိ်ဳးနည္း (အပိုင္း-၁) appeared first on Myanmar Farmers' Portal.