မ်ိဳးရင္း Guttiferae (ကံ့ေကာ္မ်ိဳးရင္း)
ရုကၡေဗဒအမည္ Mesua Ferrea Linn
အေခၚအေ၀ၚ
ျမန္မာအမည္ ကံ့ေကာ္
အဂၤလိပ္အမည္ Cobra’s Saffron.
ကခ်င္အမည္ Maiting (my)
ကရင္အမည္ Kaw-Ta-Nok.
မြန္အမည္ Ar Ganui;Jai-Nool.
ရွမ္းအမည္ Kam-Kan (Mai).
ပံုသ႑ာန္
အပင္
အၿမဲစိမ္းပင္ႀကီးမ်ိဳး ျဖစ္သည္။ ပင္စည္ေျဖာင့္မတ္၍ အေခါက္ၾကမ္းသည္။ အကိုင္းအခက္မ်ားစြာ ျဖာသည္။
အရြက္
ရြက္လႊဲထြက္သည္။ ရွည္ေမ်ာေမ်ာပံု ျဖစ္သည္။ ရြက္ထိပ္ခၽြန္၍ ရြက္ရင္း၀ိုင္း သို႔မဟုတ္ ခၽြန္သည္။ ႏုေသာအခါ နီ၍ ရင့္ေသာအခါ စိမ္းလ်က္ ေက်ာဘက္၌ အျဖဴေရာင္အမႈန္ကေလးမ်ား ရွိ၏။ အေပၚ မ်က္ႏွာျပင္ ေျပာင္လက္၍ ေခ်ာမြတ္၏။ ရြက္ေၾကာမ်ား နီးကပ္၍ ထင္ရွားသည္။ ရြက္နားညီသည္။ ရြက္ညွာတို၍ ရြက္ျပားမာၾကြပ္သည္။
အပြင့္
တစ္ပြင့္တည္း သုိ႔မဟုတ္ စုပြင့္၏။ အခ်င္း ၁ လက္မမွ ၃လက္မ အထိရွိၿပီး ပြင့္ဖတ္အျဖဴေရာင္ရွိသည္။ အလယ္တြင္ ၀ါ၍ ေမႊးေသာ၀တ္ဆံတို႔သည္ တစ္စုတစ္ေ၀းတည္း လံုးေထြးေန၏။ တပို႔တြဲမွ တန္ခူးလအတြင္း ပြင့္သည္။
အသီး
အနည္းငယ္ ထိပ္ခၽြန္၍ လံုး၀ိုင္းသည္။ အရြယ္အစား အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည္။ အေျခကို တည္ၿမဲေနေသာ ပြင့္ဖတ္ျဖင့္ ၀န္းရံထားသည္။ ကဆုန္ ႏွင့္ နယုန္လ တြင္ သီးသည္။
အေစ့
၁ မွ ၄ ေစ့ထိ ပါရွိသည္။ အညိဳရင့္ေရာင္ရွိ၍ ေခ်ာမြတ္သည္။ အေစ့ခြံမာေက်ာသည္။
ေပါက္ေရာက္သည့္ေဒသ
ျမန္မာႏိုင္ငံ အႏွံ ့အျပားတြင္ ေတြ႔ရသည္။ အထူးသျဖင့္ တနသာၤရီတိုင္းတြင္ ေတြ႔ႏိုင္သည္။
ေပါက္ေရာက္ပံု
သဘာ၀အေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္သည္။ အၿမဲစိမ္းလန္းေသာ သစ္ေတာမ်ားတြင္ အျမင့္ေပ ၃၅၀၀ အထိ ေပါက္ေရာက္၏။ ဥယာဥ္ၿခံမ်ားတြင္လည္း အလွအပ စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။
အသံုးျပဳသည့္ အစိတ္အပိုင္း
အပြင့္၊ ၀တ္ဆံ၊ အေစ့၊ အျမစ္၊ အေခါက္ ႏွင့္ အဆီ။
အာနိသင္
ျမန္မာေဆးက်မ္းမ်ားအလိုအရ အစာကို ေၾကေစသည္။ အေရာင္အဆင္းကို ျဖစ္ေစသည္။ ေသြးေဖာက္ျပန္ျခင္း၊ ႏွလံုးနာက်င္ျခင္း၊ အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ ဆီးအိမ္နာက်င္ကိုက္ခဲျခင္း၊ ေရာင္ရမ္းျခင္း တို႔ကို ေပ်ာက္ေစ၍ အားၾကြေစသည္။
အသံုးျပဳပံု
အပြင့္
၁။ အပြင့္မ်ားကို ေထာပတ္၊ သၾကား၊ ေရာစပ္၍ ႀကိတ္ၿပီးစားပါက ပူေလာင္ျခင္း ႏွင့္ ဒူလာေသြးက်ေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္း၏။
၂။ အဆိပ္ကို ျပယ္ေစသျဖင့္ အဆိပ္သင့္ေသာ ေရာဂါကုေဆးမ်ား၌ ထည့္္သြင္းသံုး၏။
၃။ အပြင့္ေျခာက္မ်ားကို အစာအိမ္မေကာင္းျခင္း၊ ေခၽြးထြက္လြန္ျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ သလိပ္မ်ားျခင္း စေသာ ေရာဂါမ်ား အတြက္ အသံုးျပဳသည္။
၀တ္ဆံ
၁။ ကံ့ေကာ္၀တ္ဆံကို အလြန္ျပင္းေသာ အဖ်ား၊ ဦးေခါင္းသို႔ ေသြး၀င္ေသာအနာ၊ မီးယပ္ေသြးလွ်ဲေသာအနာ၊ ထိပ္လန္႔ရူးသြပ္ေသာ အနာတို႔ကို ကုသေသာ ေဆးေဖာ္စပ္ရာ၌သံုးသည္။
၂။ သၾကားခဲ ႏွင့္ ကံ့ေက္ာ၀တ္ဆံ ေရာႀကိတ္၍ ဆီဦးႏွင့္ ေတၿပီးသံုးေဆာင္ပါက ေျခပူေျခကြဲ၊ ဒူလာေသြးက်ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
၃။ မီးယပ္ေသြးေဆးေဖာ္စပ္ရာတြင္လည္း ထည့္သြင္းအသံုးျပဳ၏။
၄။ အေရျပားေပၚတြင္ ေပါက္ေသာ အပူဖုမ်ား၊ ယားနာမ်ားကို သနပ္ခါး ႏွင့္ ႀကိတ္၍ ေသြးလိမ္း
ပါက အနာမ်ားကို ေပ်ာက္၏။
အျမစ္ ႏွင့္ အေခါက္
အျမစ္ႏွင့္ အေခါက္ကို အားေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳ၏။
အေစ့ဆီ
အေစ့မွရေသာ အဆီကို အဆစ္အမ်စ္ေရာင္ ေရာဂါ၊ ၀ဲ၊ ယားနာ စေသာေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္ကင္းေစရန္ လိမ္းေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳ၏။
အနာမ်ား ပုပ္ညွီက ၄င္းအဆီကို လိမ္းေပးရသည္။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ ေဆးညႊန္းမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာသမားေတာ္ႀကီးမ်ား၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ယူၿပီးမွ သံုးစြဲသင့္ပါသည္။
Source – စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန
The post ကံ့ေကာ္ အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ appeared first on Myanmar Farmers' Portal.