၁။ ေဆးအမ်ိဳးအစားမွန္ရမယ္
အပင္မွာက်ေရာက္တဲ့ ပိုး သို႔မဟုတ္ ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့သက္ရွိကို ေသခ်ာခြဲျခားရပါမယ္။ စုပ္စား ပိုးလား အ႐ြက္စားပိုးလား ပင္စည္ထိုးပိုးလား ခြဲျခားရပါမယ္။ ေရာဂါဆိုရင္လည္း မႈိေရာဂါလား ဘက္တီးရီးယားေရာဂါလား ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါလားခြဲျခားရပါမယ္။
မႈိေရာဂါဆိုရင္ေတာင္ဘယ္အုပ္စုကလဲ မႈိကိုအုပ္စုခြဲရပါမယ္။ ဒါကို အမ်ားစုမလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ မွန္မွန္ကန္ကန္ ခြဲျခားႏိုင္မွ ေဆးေ႐ြးခ်ယ္တဲ့အခါ မွန္ကန္မွာပါ။ ေႏွာင္းပင္နာက်လိုေရာဂါမ်ိဳးကို Propiconazole လိုေဆးကမႏိုင္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီးတဲ့ေဆးတိုင္း ေဈးႀကီးတဲ့ေဆးတိုင္း ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းမႈကိုမေပးပါဘူး။ မႈိသတ္ေဆးေတြမွာ ေဆးထုတ္အမ်ားစုက ႐ြက္ေျပာက္ ႐ြက္ေျခာက္ႏိုင္တယ္ဆိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ အပင္ေရာဂါအမ်ားစုက ႐ြက္ေျပာက္ ႐ြက္ေျခာက္ေတြမ်ားတယ္မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ ေရာဂါျဖစ္တိုင္း ဒီေဆးသုံးရမလိုျဖစ္ေနတယ္။ ႐ြက္ေျပာက္ျဖစ္ရင္ေတာင္ ေသခ်ာေရာဂါျဖစ္ေစ သက္ရွိကို ေသခ်ာခြဲဖို႔လိုပါတယ္။
ယင္ျဖဴက်ေနတာကို ထိေသတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး သုံးႏွိမ္နင္းတာလဲ အခ်ည္းႏွီးပါပဲ။ ပိုး ေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ သက္ရွိကို မွန္မွန္ကန္ကန္ခြဲႏိုင္မွ ထိေရာက္တဲ့ ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းမႈကိုရမွာပါ။
၂။ သုံးတဲ့အခ်ိန္မွန္ရမယ္
ေဆးအုပ္စုေတြမွာ တစ္ခ်ိဳ႕က မႈိရဲ႕ အေစာပိုင္းကိုပဲဟန႔္တားတယ္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေနာက္ပိုင္း အဆင့္ကိုဟန႔္တားတယ္။ ဥပမာ Azoxystrobin လိုမ်ိဳးေဆး ပင္လုံးမျပန႔္တဲ့ Mancozeb လိုေဆးကို ေရာဂါကြၽမ္းမွ သုံးရင္အလကားပဲ။ သူတို႔က မႈိရဲ႕ ဇီဝကမၼအေစာပိုင္းကိုသာ ဟန႔္တားတဲ့အတြက္ ေရာဂါက်ဖို႔ အလားအလာရွိရင္ သူ႔တို႔ ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ Difenocozole လိုမ်ိဳးေဆးက် ေနာက္ေရာဂါအနည္းငယ္ဆိုးလာရင္ ကုသေဆး အေနနဲ႔ သုံးရပါတယ္။ ထိေသအမ်ားစုက အေစာပိုင္းဟန႔္တားတာမို႔ အေစာပိုင္း ကာကြယ္ တဲ့အေနနဲ႔ သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ပင္လုံးျပန႔္ အခ်ိဳ႕ကလည္း ကုသတဲ့အေနနဲ႔သုံးလို႔ရပါတယ္။ အာ့က် ဘာမွစဥ္းစားမေနနဲ႔ ပင္လုံးျပန႔္ပဲသုံးမွာေပါ့လို႔ဆိုရင္လည္း သူ႔မွာအားနည္းခ်က္က ျမန္ျမန္ေဆး ယဥ္လြယ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သုံးတဲ့ေဆးအေၾကာင္းလည္း ေကာင္းေကာင္းသိဖို႔လိုတာေပါ့။ ေဆးေတြမွာ ေဆးဖ်န္းၿပီး မစားရမယ့္ကာလရွိပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕က တစ္လ တစ္ခ်ိဳ႕က ၂ပတ္ တစ္ခ်ိဳ႕ biopesticide ေတြဆို ၂ရက္ထိရွိပါတယ္။
ေရာင္းခါနီးမွ သက္တမ္းၾကာတဲ့ ေဆးမ်ိဳးသုံးရင္ေတာ့ စားသုံးသူမွာ ျပႆနာျဖစ္တတ္ပါတယ္။
၃။ သုံးတဲ့ပမာဏမွန္ရမယ္
အာ့တာလည္းအေရးႀကီးပါတယ္။ ေဆးႏႈန္းထားမ်ားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ နည္းတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဆး ယဥ္တာကို အားေပးပါတယ္။ ပိုးကိုေသေစခ်င္တာနဲ႔ ေဆးႏႈန္းထားပိုလိုက္ရင္လည္း ေနာင္က် အဲ့လိုႏႈန္းထားမဖ်န္းရင္မႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ေလ်ာ့ျဖန္းရင္လည္း မႀကိဳက္တာကို နည္းနည္းစီေကြၽး ယဥ္ပါးလာေအာင္လုပ္သလိုပါပဲ။ ဒါမို႔ေဆးႏႈန္းထားမွန္မွန္ကန္ကန္ ေ႐ြးဖို႔လိုပါတယ္။
၄။ ေဆးသုံးတဲ့ေနရာမွန္ရမယ္
တစ္ခ်ိဳ႕ ေရေၾကာကျပန႔္တဲ့ေဆးေတြကို ေအာက္႐ြက္ေတြဖ်န္းမွ အပင္အေပၚျပန႔္ပါတယ္။ အဲ့လိုေဆးမ်ိဳး အပင္အေပၚပိုင္းမွာ ဖ်န္းရင္တစ္ပင္လုံးမျပန႔္ပါဘူး။ အစာေၾကာက ျပန႔္တဲ့ေဆးေ တြက တစ္ပင္လုံးျပန႔္ႏိုင္ပါတယ္။ မ်ိဳးေစ့လူးနယ္မလား တန္းၾကားထည့္မွာလား။ အနာကို သုတ္မွာလား။ အစရွိသျဖင့္ ထိေရာက္တဲ့နည္းကို သုံးစြဲရပါမယ္။
၅။ ရာသီဥတုအေျခအေနေကာင္းရမယ္
ေဆးဖ်န္းၿပီး မိုး႐ြာလာရင္ေတာ့ သုံးတဲ့ေဆးက ဘယ္ထိေရာက္ေတာ့မွာလဲ။ ပင္လုံးျပန႔္ေတြ အတြက္ေတာင္ အပင္ထဲစိမ့္ဝင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ဖို႔အနည္းဆုံး ၃နာရီေလာက္ေတာ့ ၾကာသင့္ပါတယ္။ ေဆးစက္က ပင္တြင္းေသခ်ာျပန႔္ႏွံ႔ဖို႔ ေဆးစက္က ျမန္ျမန္ေျခာက္သြားလို႔ မရပါဘူး။ ဒီေတာ့ ေနပူခ်ိန္မွာ ေဆးမဖ်န္းသင့္ပါဘူး။ ေလအရမ္းတိုက္ေနရင္လည္း ေဆးက ပတ္ဝန္းက်င္ ကိုျပန႔္လြင့္တာမို႔ ဂ႐ုစိုက္သင့္ပါတယ္။
၆။ ေဆးေတြအေၾကာင္း ခ်င့္ခ်ိန္ စဥ္းစားႏိုင္ရမယ္
ေဆးအေၾကာင္းေသခ်ာသိေနမွ ေဆးကိုသုံးသင့္တယ္။ ဓာတုေဆးေတြက သုံးတတ္ ရင္ေဆးျဖစ္တယ္။ မသုံးတတ္ေတာ့ ေဘးျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ေတြႏိုင္ငံမွာ ေတာင္သူမသိတာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး လုပ္စားသူေတြကလည္းမ်ားသား။ တစ္ခါက ကြင္းဆင္းေတာ့ ေရာဂါက Cercospora ေလ။ ကြင္းဆင္းေဆးေရာင္းတဲ့သူက ထိေသတစ္မ်ိဳး အေႂကြးေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ဒါမဖ်န္းနဲ႔ေျပာေပမယ့္ ေဆးၫႊန္းေပမယ့္ သူက အေႂကြးရတာပဲ ယူတယ္။ ေရာဂါက ETL လြန္မွ ေဆးေရာင္းတဲ့သူက ကိုယ္ၫႊန္းတဲ့ေဆးေပးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က် ေဆးသုံးလဲ အလကားပဲေလ။ ေတာင္သူအတြက္ က်န္ခဲ့တာ အေႂကြးေတြပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာက် ဘက္တီးရီးယားက်ေနပါတယ္ဆိုတာေတာင္ မန္ကိုဇက္သုံးတဲ့ေနရာရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဓာတုေဆးေတြအေၾကာင္း ေသခ်ာမသိပဲ ကိုင္တြယ္ျခင္းက ပတ္ဝန္းက်င္ စားသုံးသူ ေဆးဖ်န္းသူကိုယ္တိုင္ကို အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ပိုးမႊားေရာဂါ ျပႆနာျဖစ္လာရင္ ေတာင္သူက ေဆးကလြဲၿပီး အျခားဟာစဥ္းစားမိမွာမဟုတ္ဘူး။ အျခားနည္းေတြဟာ ကာကြယ္မွသာ ထိေရာက္တယ္။ မႈိ ပိုးသတ္ေဆးေတြ လုံးဝမသုံးရဘူးေျပာသူဟာလည္း အစြန္းေရာက္သလို ဒါကိုခ်ည္း သုံးရမယ္ဆိုတာလည္း အစြန္းေရာက္ပါတယ္။
ေရာဂါ ပိုးမႊားကို ေသခ်ာစစ္ေဆးကာ မွန္မွန္ကန္ကန္ သုံးစြဲနည္း ၆ ခ်က္နဲ႔ လုပ္ကိုင္ရင္ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ စားသုံးသူကိုအႏၲရာယ္နည္းေစပါတယ္။
Credit
The post ေရာဂါပိုးက်လာလို႔ ေဆးသုံးေတာ့မယ္ဆိုရင္ ပထမဦးစြာ မွန္မွန္ကန္ကန္ စဥ္းစားရမယ့္ အခ်က္ ၆ခ်က္ appeared first on Myanmar Farmers' Portal.