ကမာၻ႔စားသံုးသူမ်ား တစ္ေန႔တျခားတိုးျမွင့္ေတာင္းဆိုေနေသာ ေအာ္ဂဲနစ္သီးႏွံမ်ား ထုတ္လုပ္ ရန္အ တြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္သည္မွာ ေအာ္ဂဲနစ္ေျမၾသဇာျဖစ္သည္။
ကမာၻ႔သိပၸံပညာရွင္မ်ားကလည္း ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားကဲ့သို႔ သီးႏွံအထြက္တိုးေစရန္ ႀကိဳးစားေ ဖာ္ထုပ္ေပးေနၾက၏။ “ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးဟာ ေကာင္းေတာ့ေကာင္းပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဓာတ္ေျမၾသဇာကဲ့သို႔ သီးႏွံအထြက္ႏႈန္း မေကာင္းဘူး”ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြကို စိုက္ပ်ိဳးေရး သိပၸံပညာ ရွင္မ်ား၏ သုေတသန စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိခ်က္မ်ားက ေျပာင္းလဲသြားေစေပလိမ့္မည္။
ေျမဆီလႊာတြင္ ေျမဆီလႊာအဏုဇီ၀ပိုးမ်ား (Soil microbes) သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိသည္။ ၄င္း တို႔က သီးႏွံမ်ား ရွင္သန္ႀကီးထြားေရး ႏွင့္ အထြက္ႏႈန္းတိုးတက္ေရးအတြက္ ေဆာင္ ရြက္ေပးၾက၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓာတ္ေျမၾသဇာမထည့္ေပမဲ့ အဏုဇီ၀ပိုးမ်ား (Soil microbes) မ်ားစြာရွိလွ်င္ ပူေစရာမလို။ အဏုဇီ၀ပိုးမ်ားသည္ သီးႏွံပင္အၾကြင္းအက်န္မ်ား (အရြက္၊ အကိုင္း၊ ပင္စည္အစိတ္အပိုင္း(wood chips) (biomass) ႏွင့္ တိရစာၦန္အညစ္အေၾကးမ်ား ႏွင့္ အၾကြင္းအက်န္မ်ားကို ေဆြးေျမ ႔ေစသည္။
ေျမဆီလႊာရွိ အဏုဇီ၀ပိုးမ်ားစြာအနက္ အဓိကေဆြးေျမ ႔ေစေသာ ပိုးမ်ား (the key decomposer organisms) မွာ –
(၁) ဘတ္တီးရီးယား (Aerobic bacteria) – ေျမေဆြးပံုကို ေျမေဆြးျဖစ္ေအာင္လုပ္ေပး၏။
(၂) မႈိ (Fungi) – ေျမေဆြးျပဳလုပ္ေပး၏။ (decompose complex carbon compounds chitin and cellulose)
(၃) အက္တီႏိုမိုင္ဆီစ္ (Actinomycetes) – မႈိကဲ့သို႔ ေျမေဆြးပံုကို ေျမေဆြးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပး၏။
(၄) မကၠရိုေအာ္ဂနစ္စင္ (Macro organism) Earthworms – နီမတုတ္မ်ား၊ mold mites , wolf spider, springtail sow bugs, ground beetles စသည္တုိ႔ျဖစ္သည္။
ေျမဆီလႊာတြင္ ၄င္းတို႔တည္ေနပံု၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားကို ေအာက္တြင္ တင္ျပထား၏။
ထို႔ေၾကာင့္ ေျမဆီလႊာကို ႏြားေခ်း၊ ၾကက္ေခ်း၊ ေျမေဆြးေကၽြးပါ။ ေျမဆီလႊာက အပင္ကို ရွင္သန္ႀကီးထြားရန္ ႏွင့္ အထြက္ႏႈန္းေကာင္းရန္ အစာေကၽြးပါလိမ့္မည္။
ေျမဆီလႊာတြင္ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ အဏုဇီ၀ပိုးမ်ား မွီတင္းေနထိုင္ၾက၏။
အဏုဇီ၀ပိုးမ်ားသည္ ေျမဆီလႊာဖြဲ႕စည္းတည္ေဆာက္ပံုေကာင္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေပး၏။ ဓာတ္ေျမၾသဇာက ထိုသို႕ မျပဳလုပ္ေပးႏိုင္။
ထို႔ေၾကာင့္ဥယ်ာဥ္ၿခံစိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားသည္ ေအာ္ဂဲနစ္ ေျမၾသဇာမ်ားကို ၿခံထဲတြင္ မိမိတို႔ ကိုယ္ တိုင္ျပဳလုပ္၍ ေျမၾသဇာေကၽြးပါ။ ေျမၾသဇာေကၽြးရာတြင္ လယ္ယာသီးႏွံမ်ား (စပါး၊ ပဲ၊ ေျပာင္း) တို႔ကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ အနည္းဆံုး တစ္ဧက (၅) တန္၊ ေျမညံ့လွ်င္ ပိုေကၽြးပါ။ ဥယ်ာဥ္ၿခံသီးႏွံ (ဟင္းသီးဟင္းရြက္၊ သစ္သီး၊ ပန္းမန္) မ်ားတြင္ တစ္ႏွစ္တစ္ဧက (၁၀ -၁၂) တန္ထိ ေကၽြးရ၏။ ရြက္ဖ်န္းေျမၾသဇာကို (၃ – ၄) ပါတ္ တစ္ႀကိမ္ ေကၽြးပါ။
စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန
The post ေအာ္ဂဲနစ္ေျမၾသဇာမ်ား (Organic Fertilizers) appeared first on Myanmar Farmers' Portal.