အဂၤလိိိိပ္အမည္ -Turmeric
ရုကၡေဗဒအမည္-Curcuma longa
မ်ိဴးရင္း -Zingiberace
နႏြင္းပင္သည္ ေဆးဘက္၀င္ေသာ ဥအမ်ိဴးစားျဖစ္သည္။ နႏြင္းတတ္ (နႏြင္းဥ) မွရေသာ နႏြင္း မူန္႕သည္ အိမ္ရွင္မမ်ားအတြတ္ လက္စြဲပင္ ျဖစ္ပါသည္။ နႏြင္းကို ေတာင္ေပၚေဒသ၊ ေျမျပန္ ့ေဒသပါ စိုက္ပ်ိဴးးၾကသည္။ ေတာင္ေပၚတြင္ မိုးဦးက်၌ စုိုက္ျပီး၊ ေျမျပန္႕၌ ေႏြရာသီ ဆည္ေရရွိ ခ်ိန္၌ စိုက္ပ်ိဴးၾကသည္။ နႏြင္းပင္ စိုက္ပ်ိဴးသည့္ ေျမတြင္ဦးစြာ ႏြားေခ်းေဆြးတို ့ကို ခ်ေပးရသည္။ ျပီးေနာက္ ထယ္ထိုး၊ထယ္ေမြ ရသည္။ ထြန္ေရးညက္ၿပီဆိုသည့္အခါ အလ်ား(ေပ ၃၀) အနံ(၃ ေပ) ၊ အျမင့္ (၉လက္မ) ခန္ ့ရွိ စိုက္ေဘာင္ကေလးမ်ားျပဳလုပ္ရသည္။
စိုက္ေတာ့မည္ဆုိ လ်င္ နႏြင္းတတ္မွေခါင္းကိုျဖစ္ေစ အတတ္မ်ားကိုျဖစ္ေစ (ၾကီးလ်င္ခြာ၍) ေျမာင္းငယ္ေလးမ်ား၌ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု (၅လက္မ )(၆လက္မ) ခန့္ ျခားျပီးစိုက္ပ်ိဴးရသည္။ နႏြင္းတတ္မ်ား စိုက္သည့္အခါ စိုက္ခင္းကို အစိုဓာတ္ရရွိေအာင္ ေရသြင္းေပးရသည္။ စိုက္ျပီး(၇)လၾကာေသာအခါ နႏြင္းတတ္မ်ား တူးဖာ္နိုင္ပါသည္။ စိုက္ျပီး(၇)လၾကာေသာအခါ နႏြင္းပင္မွအရြက္မ်ား ၀ါလာပါလိမ့္မည္။ တူရြင္းေပါက္ျပားတို့နွင့္ျဖစ္ေစ နႏြင္းတတ္မ်ားကို တူးေဖာ္နိုင္ပါသည္။
နႏြင္းတတ္ တူးေဖာ္ျခင္းနွင့္ ျပဳျပင္ျခင္း
တူးေဖာ္ရရွိသည့္ အပင္ေျခေဘးသို့ ျဖာထြတ္ေနရာကို အတတ္ဟုေခၚသည္။ အပင္ေျခကို ေခါင္ဟုေခၚသည္။ ေခါင္ကိုေနာင္နွစ္စိုက္ပ်ိဳးရန္ သိမ္းဆည္ထား ရမည္။ အရိပ္ရရွိေ သာေသာေနရာတြင္ ေျမက်င္းတူးျပီး က်င္းထဲသို့ အနည္းငယ္ခံကာ ေခါင္မ်ား ထည့္ရမည္။ ထို႕ေနာက္ ေျမဖို႕ျပီး အစိုဓာတ္အသင့္အတင့္ ရွိေအာင္ ေရေလာင္းေပးရသည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန
Unicode ျဖင့္ဖတ္ရန္
ဆေးဘက်ဝင် နနွင်းပင် စိုက်ပျိုးနည်း
======================
အင်္ဂလိပ်အမည် -Turmeric
ရုက္ခဗေဒအမည်-Curcuma longa
မျိူးရင်း -Zingiberace
နနွင်းပင်သည် ဆေးဘက်ဝင်သော ဥအမျိူးစားဖြစ်သည်။ နနွင်းတတ် (နနွင်းဥ) မှရသော နနွင်း မူန့်သည် အိမ်ရှင်မများအတွတ် လက်စွဲပင် ဖြစ်ပါသည်။ နနွင်းကို တောင်ပေါ်ဒေသ၊ မြေပြန့်ဒေသပါ စိုက်ပျိူးးကြသည်။ တောင်ပေါ်တွင် မိုးဦးကျ၌ စိုက်ပြီး၊ မြေပြန့်၌ နွေရာသီ ဆည်ရေရှိ ချိန်၌ စိုက်ပျိူးကြသည်။ နနွင်းပင် စိုက်ပျိူးသည့် မြေတွင်ဦးစွာ နွားချေးဆွေးတို့ကို ချပေးရသည်။ ပြီးနောက် ထယ်ထိုး၊ထယ်မွေ ရသည်။ ထွန်ရေးညက်ပြီဆိုသည့်အခါ အလျား(ပေ ၃၀) အနံ(၃ ပေ) ၊ အမြင့် (၉လက်မ) ခန့်ရှိ စိုက်ဘောင်ကလေးများပြုလုပ်ရသည်။
စိုက်တော့မည်ဆို လျင် နနွင်းတတ်မှခေါင်းကိုဖြစ်စေ အတတ်များကိုဖြစ်စေ (ကြီးလျင်ခွာ၍) မြောင်းငယ်လေးများ၌ တစ်ခုနှင့်တစ်ခု (၅လက်မ )(၆လက်မ) ခန့် ခြားပြီးစိုက်ပျိူးရသည်။ နနွင်းတတ်များ စိုက်သည့်အခါ စိုက်ခင်းကို အစိုဓာတ်ရရှိအောင် ရေသွင်းပေးရသည်။ စိုက်ပြီး(၇)လကြာသောအခါ နနွင်းတတ်များ တူးဖာ်နိုင်ပါသည်။ စိုက်ပြီး(၇)လကြာသောအခါ နနွင်းပင်မှအရွက်များ ဝါလာပါလိမ့်မည်။ တူရွင်းပေါက်ပြားတို့နှင့်ဖြစ်စေ နနွင်းတတ်များကို တူးဖော်နိုင်ပါသည်။
နနွင်းတတ် တူးဖော်ခြင်းနှင့် ပြုပြင်ခြင်း
တူးဖော်ရရှိသည့် အပင်ခြေဘေးသို့ ဖြာထွတ်နေရာကို အတတ်ဟုခေါ်သည်။ အပင်ခြေကို ခေါင်ဟုခေါ်သည်။ ခေါင်ကိုနောင်နှစ်စိုက်ပျိုးရန် သိမ်းဆည်ထား ရမည်။ အရိပ်ရရှိေ သာသောနေရာတွင် မြေကျင်းတူးပြီး ကျင်းထဲသို့ အနည်းငယ်ခံကာ ခေါင်များ ထည့်ရမည်။ ထို့နောက် မြေဖို့ပြီး အစိုဓာတ်အသင့်အတင့် ရှိအောင် ရေလောင်းပေးရသည်။
စိုက်ပျိုးရေးဦးစီးဌာန
The post ေဆးဘက္၀င္ နႏြင္းပင္ စိုက္ပ်ိဳးနည္း appeared first on Myanmar Farmers' Portal.