ေလးညွင္းပင္
ျမန္မာအမည္ – ေလးညွင္းပင္
အဂၤလိပ္အမည္ – CLOVE
ရုကၡေဗဒအမည္ – SYZYGIUM
AROMATICUM
မ်ိဳးရင္း – MYRTACEAE
၁။ မူရင္းေဒသ။ ။ မိုလတ္ကာကၽြန္း (Molucca) သည္ ေလးညွင္း၏ မူလေဒသျဖစ္သည္။
၂။ စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေဒသ။ ။ ေမာ္ေရးရွပ္၊ အင္းဒိုနီးရွား၊ ဇံဇီလာ၊ ဆူမၾတာ၊ ပီနန္၊ မဒါးဂါးစကား၊ ပင္ဘာတို႔တြင္ အမ်ားဆံုး စိုက္ပ်ိဳးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မြန္ျပည္နယ္တြင္ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည္။
၃။ အပင္ပံုသ႑ာန္။ ။ အျမဲစိမ္းလန္း၍ ႏွစ္ရွည္ခံပင္ႀကီးမ်ိဳးျဖစ္သည္။ အပင္အျမင့္မွာ အရိုင္းပင္သည္ ေပ (၆၀)မွ ေပ (၈၀) ထိျမင့္၍၊ စိုက္ပ်ိဳးေသာ အပင္မွာ (၂၅)ေပမွ (၃၀)ေပ အထိ ျမင့္သည္။ အေခါက္မြဲျပာေရာင္ရွိၿပီး အကိုင္းအခက္ မ်ားစြာျဖာသည္။ အရြက္မွာ ရြက္ ဆိုင္အလွည့္က်ထြက္သည္။ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ဘဲဥပံုမွ လွံစြပ္ပံုအထိရွိၿပီး၊ ရြက္ရင္းအနည္းငယ္ ၀ိုင္း၍ ရြက္ထိပ္ ခၽြန္သြယ္သည္။ အလ်ား (၅) လက္မမွ (၆)လက္မအထိ ရွည္၍၊ အနံ (၂)လက္မခန္႔ရွိသည္။ ရြက္ျပား သားေရကဲ့သို႔ ေျပာင္ေခ်ာသည္။ အပြင့္မွာ သံုးပြင့္တခိုင္ ျဖစ္ သည္။ ပြင့္ငံုမ်ားအစ၌ ခရမ္းႏုေရာင္ ရွိၿပီး တျဖည္းျဖည္း အ၀ါေရာင္သို႔ေျပာင္းသြား၏။ ပြင့္ခ်ပ္ ျပြန္ပံုရွိသည္။ တပင္တည္းတြင္ အဖိုပြင့္၊ အမပြင့္ သီးျခား ရွိသည္။ ေဆးဘက္အျဖစ္ အဖိုပြင့္ကို သံုးသည္။ အသီးမွာ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ပံုသ႑ာန္ရွိ၍ အညိဳေရာင္ ျဖစ္သည္။ အေစ့ (၄-၆) ေစ့ထိပါ၏။
၄။ စိုက္ပ်ိဳး ေပါက္ေရာက္ႏိုင္သည့္ ရာသီဥတု။ ။ အျမင့္ေပ (၂၀၀၀)ထိ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ေသာ္လည္း၊ ပံုအိုက္စြတ္စို၍ မိုးေရခ်ိန္ (၇၀)လက္မ အထက္ရွိၿပီး၊ တႏွစ္ပတ္လံုးမိုးရြာသြန္းေသာ အရပ္ေဒသမ်ား၌ ပိုမိုျဖစ္ထြန္း၏။
၅။ ေျမအမ်ိဳးအစား။ ။ ေရမ၀ပ္ပါက ေျမမ်ိဳးမေရြးျဖစ္ထြန္းေသာ္လည္း ေျမၾသဇာထက္သန္ေသာ သဲႏုန္းေျမမ်ိဳးကို ပိုမိုႏွစ္သက္၏။ ေျမသားထုနက္ေလ ေကာင္းေလျဖစ္သည္။ ေရမ၀ပ္ရန္အမ်ားအားျဖင့္ ဆင္ေျခေလ်ာ ေတာင္ေစာင္းမ်ား၌ စိုက္ပ်ိဳးေသာ္လည္း ပင္လယ္ ကမ္းေျခအနီး ေဒသမ်ား၌ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္က ပိုေကာင္း၏။
၆။ ေျမျပင္ျပဳျပင္နည္း။ ။ စိုက္ခင္းတြက္ အက်ယ္ (၃)ေပ၊ အနက္ (၃)ေပရွိ စိုက္က်င္းမ်ားကို တက်င္းႏွင့္ တက်င္း ေပ (၂၀)၊ တတန္းနွင့္ တတန္း ေပ (၂၀) အကြာတူးၿပီး၊ ယင္းက်င္းမ်ားတြင္ ႏြားေခ်း၊ သစ္ရြက္ေဆြး ေျမၾသဇာမ်ားကို ပ်ိဳးပင္မ်ားေျပာင္းေရႊ႕ မစိုက္မီ တလၾကိဳ၍ ထည့္ေပးထားရ၏။
၇။ ပ်ိဳးေထာင္နည္း။ ။ ပ်ိဳးေဘာင္ျပင္ရာတြင္ ေျမေဆြးႏွင့္ ႏံုးေျမမ်ားမ်ားကို ေရာ၍ ျပဳလုပ္ရ၏။ ပ်ိဳးေဘာင္ကို အက်ယ္ (၃)ေပ၊ အျမင့္ (၉)လက္မ၊ အရွည္လိုသေလာက္ထား၍ ေဘာင္ေဖာ္ရ၏။ ေဘာင္ေပၚတြင္ အရိပ္ျပဳလုပ္ေပးရ၏။ ျပဳျပင္ၿပီး ပ်ိဳးေဘာင္တြင္ရင့္မွည့္ၿပီး ေၾကြက်လာေသာ အသီးမွ အေစ့ကိုယူ၍ ႏွစ္ရက္ သံုးရက္အတြင္း ပ်ိဳးေထာင္ရသည္။ အေစ့ခြံထူသည့္အတြက္ အပင္ေပါက္အလြန္ေႏွး ၿပီး (၅)ပတ္၊ (၆)ပတ္ ၾကာမွ အေညွာင့္ထြက္တတ္သည္။ အပင္ေပါက္ျမန္ရန္အေစ့ကို မထိခိုက္ေစဘဲ အေစ့ခြံကို ခြာၿပီး ေျမတြင္ လက္မ ၀က္ခန္႔ျမွဳပ္၍ ပ်ိဳးထားလွ်င္ ပ်ိဳးေထာင္ၿပီး (၁၅)ရက္မွ (၂၀)ရက္အတြင္း အေညွာက္စတင္ထြက္သည္။ မ်ိဳးေစ့မ်ားကို တေစ့နွင့္တေစ့ (၄)လက္မျခား စိုက္ၿပီး ေရရႊဲရႊဲေလာင္းေပးရန္လိုသည္။
ပ်ိဳးေထာင္ၿပီး (၁၁)လခန္႔ အၾကာတြင္ ပ်ိဳးေျမပါတပါတည္းအျမစ္ကို မထိခိုက္ေစဘဲ တူးယူ၍၊ ႏြားေခ်းမႈန္႔ ေျမေဆြးႏွင့္ ေျမက်က္တို႔ကို ေရာစပ္ၿပီး အေပၚယံသဲ (၁)လက္မခန္႔ထည့္ထားသည့္ ျခင္းေတာင္း၊ ၀ါးက်ည္ေထာက္ သို႔မဟုတ္ ပလပ္စတစ္အိတ္တို႔တြင္ ေရႊ႕စိုက္ ရ၏။ ေနာက္ တႏွစ္အၾကာပ်ိဳးပင္ (၂)ႏွစ္သားအရြယ္တြင္ စိုက္ခင္းသို႔ ေျပာင္းေရြ႕စိုက္ႏိုင္၏။
၈။ ေျမခ် စိုက္ပ်ိဳးနည္း။ ။ စိုက္က်င္းမ်ားကို ေျမၾသဇာေကၽြးၿပီး (၁)လအၾကာ အျမင့္ (၁)ေပရွိ ပ်ိဳးပင္မ်ားကို ေျမခ်စိုက္ႏိုင္၏။ ပ်ိဳးပင္ ထည့္စိုက္ထားေသာ ပလပ္စတစ္တစ္အိတ္၊ ေတာင္း သို႔မဟုတ္ ၀ါးက်ည္ေထာက္တို႔ကို အျမစ္မထိခိုက္ေစရန္ အထူးဂရုျပဳ၍ ဓါးႏွင့္ခြဲၿပီး ပ်ိဳးပင္ကို မူလေျမတြင္ တပါတည္းယူ၍ ျပဳျပင္ ထားေသာက်င္းအတြင္း ညင္သာစြာခ်၍ စိုက္ရ၏။ ပ်ိဳးပင္ကို မူလေျမႏွင့္ ခ်စိုက္ျခင္းျဖင့္ အပင္တက္အားေကာင္း၏။
၉။ ေျမၾသဇာ ေကၽြးနည္း။ ။ အပင္ငယ္စဥ္ N P K _၂း၂း၁ အပင္ႀကီး ၁း၂း၁။
သဘာ၀ေျမၾသဇာအေနႏွင့္ ႏြားေခ်းႏွင့္ ေျမက်က္ ၁း၆ ေကၽြးရန္လိုသည္။ အပင္ငယ္စဥ္ ဓါတ္ေျမၾသဇာ ေကၽြးရာတြင္ အပင္ငယ္၏ အျမစ္ႏွင့္ ဓါတ္ေျမၾသဇာအျမစ္ တို္က္ရိုက္မထိေတြ႕ရန္ဂရုျပဳရမည္။ အပင္ငယ္စဥ္ သက္မွတ္ထားေသာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အခ်ိဳးႏႈန္းကို အပင္ငယ္စိုက္က်င္းတြင္ ေရႊ႕စိုက္ၿပီး (၁-၃)ႏွစ္အတြင္း တပင္လွ်င္ ႏို႔ဆီဘူး တ၀က္ခန္႔ေကၽြးသင့္သည္။ ေရမေပးသြင္းမည္ သို႔မဟုတ္ အစိုဓါတ္ရွိေသာ အခ်ိန္တြင္ (၁)လ သို႔မဟုတ္ (၂)လ တႀကိမ္ ေကၽြးသင့္သည္။
အပင္ငယ္စိုက္က်င္းတြင္ ေရႊ႕စိုက္ၿပီး (၃-၆)ႏွစ္ အတြင္း တပင္လွ်င္ ႏို႔ဆီဘူး (၁)လံုးခန္႔ ေကၽြးသင့္သည္။ ေရမသြင္းမွီ သို႔မဟုတ္ အစို ဓါတ္ရွိေနခ်ိန္တြင္ (၃)လ တၾကိမ္ ေကၽြးသင့္သည္။
ဓါတ္ေျမၾသဇာေကၽြးရာတြင္ အပင္အရြက္အလိုက္ မြန္းတည့္ခ်ိန္အရိပ္က်သည့္ အရိပ္၀န္းအတိုင္း အပင္အရြယ္အစားလိုက္၍ အနက္ (၆)လက္မမွ (၁၂)လက္မ၊ အက်ယ္ (၆)လက္မ မွ (၁၂)လက္မ အပင္ပတ္လည္ က်င္းတူး၍ ေျမၾသဇာထည့္ၿပီး သစ္ရြက္ေဆြး၊ ေျမေဆြးမ်ားထည့္၍ က်င္းတူး၍ ေျမၾသဇာထည့္ၿပီး သစ္ရြက္ေဆြး၊ ေျမေဆြးမ်ားထည့္၍ ေရေလာင္းေပးသင့္သည္။ ဓါတ္ေျမၾသဇာေကၽြးရန္ သင့္ေသာ အခ်ိန္မွာ ပြင့္တံမထြက္မီ ေကၽြးကပို၍ သင့္ေလ်ာ္ပါသည္။
၁၀။ မ်ိဳးပြားနည္း။ ။ အေစ့မွ ပ်ိဳးေထာင္မ်ိဳးပြား၏။
၁၁။ တဧက အပင္ႏႈန္း။ ။ တစ္ဧကလွ်င္ အပင္ ၁၀၀။
၁၂။ အပင္ျပဳစုနည္း။ ။ ငယ္စဥ္အခါ တိုက္ရိုက္ေနပူျခင္းကို မခံႏိုင္သည့္အတြက္ အရိပ္ရေအာင္ျပဳလုပ္ေပးရ၏။ အပင္ထေႏွး သျဖင့္ ေပါင္းမၾကာခဏရွင္းရန္လိုသည္။ ရာသီဥတု အေျခအေနေပၚၾကည့္၍ ေႏြရာသီတြင္ ပင္ေျခအျမဲစိုစြတ္ရန္ ေရသြင္းေလာင္းေပး ျခင္း၊ မိုးရာသီ၌ ပင္ေျခေရမ၀ပ္ရန္ျပဳလုပ္ေပးရ၏။ သဘာ၀ ေျမၾသဇာႏွင့္ ဓါတ္စံုေျမၾသဇာကိုလိုအပ္သလိုေကၽြးေပးၿပီး အကိုင္းေအာက္ မ်ားကို လိုအပ္ပါက ရွင္းလင္းျဖတ္ေတာက္ေပးရ၏။
၁၃။ က်ေရာက္တတ္ေသာ ပိုးမႊားႏွင့္ ကာကြယ္နည္းမ်ား။ ။ Sudden Death_ ေခၚ အပင္ရုတ္တရက္ေသသြားေသာ ေရာဂါ တမ်ိဳး က်ေရာက္တတ္သည္။ ေရာဂါျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို ေသခ်ာစြာ မသိရေသးေခ်။ အရြက္မ်ား၌ မႈိေရာဂါ တမ်ိဳး က်ေရာက္တတ္၏။ ၄င္းကုိ ေဘာ္ဒိုေဆးရည္ျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္သည္။
၁၅။ ဆြတ္ခူးျခင္း။ ။ စိုက္ၿပီး (၆)နွစ္ခန္႔အၾကာတြင္ ပန္းစပြင့္သည္။ ပင္သက္ အနွစ္(၂၀)တြင္ ပြင့္ႏႈန္း အျပည့္အ၀ ပြင့္သည္။ နွစ္ေပါင္း (၈)ႏွစ္ခန္႔အထိ ၾကာရွည္စြာ ဆက္လက္သီးပြင့္ႏိုင္သည္။ ေလးညွင္းပြင့္မ်ားကို ပြင့္ငံုမ်ား အစိမ္းရင့္ေရာင္မွ ၾကက္ေသြးေရာင္ သို႔ ေျပာင္းခ်ိန္တြင္ ဆြတ္ခူး၏။ ဇံဇီဘာႏွင့္ ပင္ဘာ၌ တစ္ႏွစ္လွ်င္ နွစ္ႀကိမ္ (ၾသဂုတ္ႏွင့္ ဒီဇင္ဘာလ အၾကား) ဆြတ္ခူးေလ့ရွိ၏။ ဆြတ္ခူးရ ရွိေသာပြင့္ခိုင္မ်ားကို ေလဟာျပင္၌ ဖ်ာေပၚတြင္ ျဖန္႔၍ေနတြင္ အေျခာက္လွမ္းသည္။ ပြင့္ငံုမ်ား အညိဳရင့္ေရာင္သို႔ ေျပာင္းလာပါက ေျခာက္ေသြ႕သည္ဟု ယူဆသည္။ ေကာင္းစြာေျခာက္ေသြ႕ေသာ အခါ၌ ပြင့္ခိုင္ႏွင့္ ပြင့္ငံုမ်ားကို သီးသန္႔ခြဲထုတ္ရ၏။
(ေလးညွင္းမ်ားကို အုန္းလက္ျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ ဖ်ာမ်ားျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည့္ အထုပ္အပိုးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္း၍ ျပည္ပသို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်သည္။
၁၆။ ေလးညွင္းဆီ ထုတ္လုပ္နည္း။ ။ ေလးညွင္းဆီကို အသီးစိမ္း၊ အပြင့္ေျခာက္ႏွင့္ အပြင့္ရိုင္းတို႕ကို ေရေႏြးေငြ႔ႏွင့္ ေပါင္းခံေသာ နည္းျဖင့္ ထုတ္ယူရရွိ၏။ အပြင့္တြင္ ေလးညွင္းဆီ (၁၄) ရာခိုင္ႏႈန္းမွ (၁၉) ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ပါ၀င္၏။ အေရာင္မွာ အ၀ါေရာင္ရွိၿပီး ေလ ႏွင့္ ေတြ႕ထိေသာအခါ၌ ညိုမဲေသာ အေရာင္ ေျပာင္းလဲသြား၏။
၁၇။ အထြက္ႏႈန္း။ ။ တပင္လွ်င္ ေလးညွင္းပြင့္ အေျခာက္ပ်မ္းမွ် (၁)ပိႆာမွ (၃)ပိႆာ အထိ ထြက္သည္။ တဧက ပ်မ္းမွ် ပိႆာ (၁၀၀)မွ ပိႆာ (၃၀၀)အထိ အထြက္ႏႈန္းရိွသည္။
၁၈။ ။ (၁)၀မ္းဗိုက္အျမဲထိုးေအာင့္နာက်င္၍ ၀မ္းျဖဴျဖဴအေရက်ဲက်ဲမ်ား သြားပါက ေလးညွင္းမႈန္႔ကို ပ်ားရည္ႏွင့္ေရာ၍ လ်က္ေသာ္ေပ်ာက္၏။
(၂) ေလးညွွင္းပြင့္ႏွင့္ ကနခိုတို႔ကို ညက္ညက္ႀကိပ္၍ လံုးၿပီး အရိပ္၌ အေျခာက္လွမ္း၍ေရေႏြးႏွင့္ သံုးေဆာင္ပါက ဓာတ္ခ်ဳပ္ျခင္း၊ သလိပ္ၾကပ္ခဲျခင္းတို႔ကို ေပ်ာက္၏။
(၃) ေလးညွင္းပြင့္ကို ေသြးၿပီး သၾကားခဲရည္ပ်စ္ပ်စ္ႏွင့္ ေရာစပ္၍ လ်က္ေသာ္ ကိုယ္၀န္တည္စ အန္ေသာေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
(၄) ေလးညွင္းပြင့္ကို ေရႏွင့္ႀကိတ္၍ ခပ္ေႏြးေႏြးျပဳၿပီး ေသာက္ေသာ္ ပ်ိဳ႕အန္လိုျခင္း၊ လွ်ာေျခာက္ျခင္း၊ ခၽြဲျခင္း၊ အရသာ မေပၚျခင္းမ်ား ေပ်ာက္၏။
(၅) ေလးညွင္းပြင့္ႏွင့္ နႏြမ္းဆတူေရာၿပီး ျမံဳေနေသာ အနာမ်ားေပၚတြင္ လိမ္းေပးေသာ္ ေပ်ာက္၏။
(၆) အထိုင္အထတို႔၌ မူး၍ မ်က္စိမူးမိုက္ေသာ္ ေလးညွင္းကို ေရေအးႏွင့္ ေသြးၿပီး အနည္းငယ္ မ်က္စဥ္းခပ္ေပးက ေပ်ာက္၏။
အဆီ_ (၁) ေလးညွင္းဆီ သို႔မဟုတ္ ေလးညွင္းပြင့္ကို ေသြး၍ သြားနာ သြားကိုက္ေသာေနရာတြင္ လိမ္းေပးေသာ္ သြားနာ၊ သြားကိုက္ ေပ်ာက္၏။
(၂) ေလးညွင္းဆီကို မုန္ညွင္းဆီနွင့္ ေရာ၍ လိမ္းေသာ္ အဆစ္အျမစ္ ကိုက္ခဲနာက်င္ျခင္းမ်ား ေပ်ာက္၏။
(၃) နဖူး၏အထက္ပိုင္းသို႔ ေလးညွင္းဆီကို လိမ္းေပးေသာ္ ေခါင္းကိုက္ေရာဂါ ေပ်ာက္၏။
ႏို္င္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ား၌ ေလးညွင္းကို ဟင္းခက္အေမႊးအႀကိဳင္အျဖစ္လည္းေကာင္း Kretek Cigarettes_ ထုတ္လုပ္ရာတြင္ ေဆးႏွင့္ ေလးညွင္းဆီ ေရာစပ္ရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊ ေလးညွင္းရြက္ဆီကို သစ္ခြရည္ အတုျပဳလုပ္ရန္အတြက္လည္းေကာင္းအဓိက ကုန္ ၾကမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳလ်က္ ရွိေပသည္။
၁၉။ ေရာင္းခ်ျခင္း။ ။ ေစ်းကြက္ေကာင္းေသာ အပင္မ်ိဳးျဖစ္သျဖင့္ သင့္ေလ်ာ္ရာ အရပ္ေဒသမ်ားတြင္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္းျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးသူေတာင္ သူမ်ားအတြက္ တဦးခ်င္း၀င္ေငြတိုးတက္ေစႏိုင္မည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ႏိုင္ငံျခား၀င္ေငြမ်ားလည္း ရရွိႏိုင္မည့္ အပင္ျဖစ္ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ ေဆးပညာရွင္မ်ား၏ လမ္းညႊန္မႈကို ရယူသံုးစြဲရန္ျဖစ္ပါသည္။
လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း
The post အလားအလာေကာင္းတဲ့ ေလညွင္းပင္စိုက္ပ်ိဳးနည္းအေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ appeared first on Myanmar Farmers' Portal.