ျမန္မာအမည္ – ေဂၚဖီထုပ္
အဂၤလိပ္အမည္ – Cabbage
သိပၸံအမည္ – Brassica oleracea, Var; Capitata
မ်ိဳးရင္း – Cruciferae
ေဂၚဖီထုပ္၏ မူရင္းေဒသမွာ ဥေရာပတိုက္ ေတာင္ပိုင္းႏွင့္ အာရွတိုက္ အေနာက္ပိုင္း ေျမထဲပင္လယ္အနီးပတ္၀န္း က်င္ေဒသ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဂၚဖီထုပ္ကို ရွမ္းျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ပဲခူးတိုင္း၊ မႏၱေလး တိုင္းႏွင့္ ေနျပ ည္ေတာ္ တုိင္းေဒသႀကီးတို႔တြင္ အဓိက စိုက္ပ်ိဳးၾကၿပီး ျပည္တြင္းစားသံုးမႈ ျမင့္မား၍ ၊ ျပည္ပပို႔ကုန္ အလားအလာ ရွိေသာ သီးႏွံ ျဖစ္သည္။ ေဂၚဖီထုပ္မ်ားကို အလံုးပံု၊ အျပားပံု၊ ထိပ္ခၽြန္ပံုႏွင့္ ရံဖန္ရံခါ ဘဲဥပံုမ်ား ေတြ႔ရွိရတတ္သည္။ အခ်ိဳ႔မ်ိဳးမ်ားအား အနီေရာင္၊ ခရမ္းေရာင္ စသည့္ အေရာင္ျဖင့္ ခြဲျခားႏိုင္ၿပီး ၊ အရြက္ေခ်ာမ်ိဳး၊ ရြက္တြန္႔မ်ိဳး စသျဖင့္လည္း ခြဲျခားႏိုင္ပါသည္။ သက္တမ္းအလိုက္ ေဂၚဖီထုပ္ အမ်ိဳးအစား (၃) မ်ိဳး ခြဲျခားႏိုင္ၿပီး၊ သင္လ်င္ မ်ိဳး (၉၀ – ၁၁၀) ရက္၊ သက္လတ္မ်ိဳး (၁၁၀ – ၁၃၀) ရက္ ၊ သက္ႀကီး (၁၃၀ – ၁၅၀) ရက္ စသည္တို႔ျဖစ္ၾကသည္။
ေဂၚဖီထုပ္သည္ ေျမၾသဇာလိုအပ္မႈ ျမင့္မားၿပီး ေရာဂါပိုးမႊားက်ေရာက္မႈ မ်ားျပားေသာ သီးႏွံ ျဖစ္တာေၾကာင့္ သီးႏွံ စိုက္ပ်ိဳးသူမ်ားသည္ ဓါတ္ေျမၾသဇာႏွင့္ ပိုး၊ မႈိသတ္ေဆးမ်ားကို အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲေနၾကပါသည္။ အရည္အေသြးျပည့္မီၿပီး စားသံုးသူမ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းေစမည့္ ေဂၚဖီထုပ္မ်ား ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုင္ရာ အေလ့ အက်င့္ ေကာင္းမ်ားအား လိုက္နာက်င့္သံုးရန္ လိုအပ္ေနပါသည္။
ေဂၚဖီထုပ္ကို စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုင္ရာ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ားႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မည္ဆိုပါက ေအာက္ပါအတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရပါမည္။
စိုက္ပ်ိဳးမည့္ ေျမေနရာေရြးခ်ယ္ျခင္း
– စိုက္ပ်ိဳးေျမႏွင့္ အနီးပတ္၀န္းက်င္ေျမသည္ ဓါတုႏွင့္ဇီ၀ဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ရွိသည့္ ေျမေနရာ မျဖစ္ေစရ ေျမေရြးခ်ယ္မႈ မွားယြန္းပါက စီးပြားေရး၊ သီးႏွံအရည္အေသြးႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခိုက္ဆံုးရႈံးမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။
– ေဂၚဖီထုပ္ မစိုက္ပ်ိဳးမည္ ေျမဆီလႊာ စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္သင့္သည္။ Heavy metals ပါ၀င္မႈ၊ ေျမဆီလႊာ၏ ရုပ္ဂုဏ္သတၱိ၊ ဓါတ္ဂုဏ္သတၱိမ်ားကို သိရွိႏိုင္ရန္ႏွင့္ ေဂၚဖီထုပ္စိုက္ရန္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ ေျမဆီလႊာေကာင္း တစ္ခု အျဖစ္ ျပဳျပင္ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။
– သက္မွတ္ထားသည့္ ႏႈန္းထားထက္ စိုက္ပ်ိဳးေျမတြင္ Heavy metals မ်ားပါ၀င္ေနပါက ေဂၚဖီထုပ္ ကဲ့သို႔ ေျမႏွင့္တိုက္ရိုက္ ထိေတြ႔သည့္ သီးႏွံမ်ားအား အဆိုပါေျမတြင္ လံုး၀မစိုက္သင့္ပါ။
– စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ရ လြယ္ေစရန္ စိုက္ကြင္းေျမပံုႏွင့္ မွတ္တမ္းထားရွိရမည္။
– ေဂၚဖီထုပ္သည္ ေျမအမ်ိဳးအစားမေရြး ျဖစ္ထြန္းပါသည္။ ေျမၾသဇာအလြန္စားသံုးသည့္ အပင္မ်ိဳး ျဖစ္သျဖင့္ သဲႏုန္းေျမတြင္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္ထြန္းသည္။ ေျမခ်ဥ္/ ငံဓါတ္ (၅.၅ မွ ၆.၅) အတြင္းရွိ၍ ေရစီးေရလာေကာင္းသည္။ ေျမခ်ဥ္/ ငံဓါတ္ (၅.၅ မွ ၆.၅) အတြင္းရွိ၍ ေရစီးေရလာေကာင္းၿပီး ေရသြင္းေရထုတ္ လြယ္သည့္ေျမကို ပိုမို ႏွစ္သက္သည္။
ေရ
– စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ အသံုးျပဳမည့္ ေရအရည္အေသြးကို ဓါတ္ခြဲစစ္ေဆးရမည္။ ေမြးျမဴေရးဇံု၊ ေဆးရံု၊ စက္ရံုမ်ားမွ ျဖတ္ သန္းလာေသာေရ၊ ျမဴနီစပယ္စြန္႔ပစ္ေရႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို အႏၱရာယ္ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ ေရမ်ားကို အသံုးအျပဳရ။ (ေရဆိုး၊ ေရညစ္မ်ားကို ျပန္လည္စီရင္၍ အသံုးျပဳလွ်င္ WHO Guideline အရ လိုက္နာ အသံုးျပဳရန္)။
– အပင္ငယ္စဥ္တြင္ မိုးရြာသြန္းမႈမ်ားျပားပါက အပင္ထိခိုက္ႏိုင္သကဲ့သို႔ ေရမငတ္ေစရန္ အထူးဂရုျပဳရမည္။
မ်ိဳးေစ့
– ေရေျမေဒသႏွင့္ ကိုက္ညီၿပီး ပိုးမႊားေရာဂါကင္းစင္သည့္ အရည္အေသြးေကာင္းမ်ိဳးမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ စိုက္ပ်ိဳးသင့္သည္။
– စိုက္ပ်ိဳးမည့္ မ်ိဳးေစ့၊ ပ်ိဳးပင္မ်ား ရရွိသည့္ေနရာ၊ ရရွိသည့္အေရအတြက္ ႏွင့္ ရရွိသည့္ေန႔စြဲတို႔ကို မွတ္တမ္းတင္ ထားရွိသင့္ပါသည္။
– ေဂၚဖီထုပ္ကို ပ်ိဳးေထာင္၍ စိုက္ပ်ိဳးၾကပါသည္။ မ်ိဳးေစ့လိုအပ္ခ်က္မွာ တစ္ဧကလွ်င္ (၂၀၀) ဂရမ္ ျဖစ္ပါသည္။
– ၀ယ္ယူစိုက္ပ်ိဳးသည့္ မ်ိဳးေစ့မ်ားအား မ်ိဳးအမည္၊ ထုတ္လုပ္သည့္ ကုမၸဏီ အမည္၊ Log No. တုိ႔ကို ေသခ်ာစြာ မွတ္တမ္းတင္ထားသင့္သည္။
– ပ်ိဳးပင္ငယ္ဘ၀တြင္ အသံုးျပဳခဲ့ေသာ ပိုးသတ္ေဆး၊ မႈိသတ္ေဆး ပက္ဖ်န္းမႈမ်ားအား ေသခ်ာစြာ မွတ္တမ္းတင္ထား သင့္ပါသည္။
ေျမၾသဇာႏွင့္ ေျမဆီလႊာျဖည့္စြက္ပစၥည္း
– စိုက္ပ်ိဳးသည့္ သီးႏွံတစ္ခုခ်င္းအတြက္ အသံုးျပဳသည့္ ေျမၾသဇာ (သို႔မဟုတ္) ေျမဆီလႊာ ျဖည့္စြက္ပစၥည္းမ်ားတြင္ အႏၱ၇ာယ္ျဖစ္ေစေသာ ဓါတု ႏွင့္ ဇီ၀ ဆိုင္၇ာပစၥည္းမ်ား ပါ၀င္ျခင္း မရွိေစရပါ။
– သဘာ၀ေျမၾသဇာမ်ားအား ေကာင္းစြာေဆြးေျမ႕ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးမွ အသံုးျပဳသင့္ပါသည္။
– ေျမၾသဇာ (သို႔မဟုတ္) ေျမဆီလႊာျဖည့္စြက္ပစၥည္းမ်ား ေရာေႏွာျခင္းႏွင့္ သိုေလွာင္ျခင္း၊ ေအာ္ဂဲနစ္ပစၥည္းမ်ားေဆြးေျမ႕ေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ကို ေျမႏွင့္ ေ၇အရင္းအျမစ္ သန္႔ရွင္းမႈ ထိခိုက္ေစေသာ ေနရာမ်ားတြင္ မျပဳလုပ္ရပါ။
– ေျမၾသဇာ (သို႔မဟုတ္) ေျမဆီလႊာျဖည့္စြက္ပစၥည္းမ်ား ၀ယ္ယူသံုးစြဲရာတြင္ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ထားေသာ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ရမည့္အျပင္ မွတ္တမ္းမ်ားထားရွိရမည္။
– ေျမဆီလႊာ စစ္ေဆးမႈရလဒ္ေပၚမူတည္၍ ေျမခ်ဥ္ငံဓာတ္ႏွင့္ အာဟာရခ်ိဳ ႔တဲ့မႈမ်ားကို ျပင္ဆင္ေပးသင့္ပါသည္။
– စိုက္ပ်ိဳးသည့္ေျမေနရာတြင္ ေရ၀ပ္ျခင္းႏွင့္ ေရႏွစ္ျမွဳပ္ျခင္း မရွိသင့္ပါ။
– ေဂၚဖီထုပ္သည္ အျမစ္တိမ္ၿပီး သက္တမ္းတိုသည့္ သီးႏွံ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေျမၾသဇာ ေကၽြးျခင္းကို စနစ္တက် အခ်ိန္မွီေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။
– ေျမဆီလႊာ သံုးစြဲျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးေရး မွတ္တမ္းမ်ားထားရွိသင့္ပါသည္။
– လိုအ၃ပ္ပါက ရြက္ဖ်န္းေျမေၾသဇာမ်ားလည္း အသံုးျပဳနိုင္ပါသည္။ အနည္းလို အာဟာရခ်ိဳ ႔တဲ့မႈမ်ား ရွိတတ္သျဖင့္ ဘိုရြန္၊ ကယ္လ္ဆီယမ္ကဲ့သို႔ေသာ အနည္းလို အာဟာရမ်ားကို ပက္ဖ်န္းေပးပါ။
– ေျမခ်ဥ္လြန္းပါက အျမစ္ပုပ္ေရာဂါ ျဖစ္တတ္ၿပီး အပင္မသန္မစြမ္း ျဖစ္တတ္ေသာေၾကာင့္ ေျမျပင္ခ်ိန္တြင္ မွန္ကန္ေသာ ထံုးပမာဏကို ထည့္ေပးသင့္ပါသည္။
Source – စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန
The post ေဂၚဖီထုပ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဆိုင္ရာ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ား appeared first on Myanmar Farmers' Portal.
