ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ေရးတြင္ အသံုးျပဳေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရသံုး ဓါတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းတစ္ခုထဲမွ ျဖန္႔ခ်ီခဲ့ၿပီး ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာေသာအခါ ပုဂၢလိကလက္ထဲသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ကာ ေစ်းကြက္ထဲတြင္ တရား၀င္ ေရာင္း၀ယ္ခြင့္ ျပဳခဲ့ပါသည္။
ထိုသို႔တရား၀င္ ေရာင္း၀ယ္ေဖါက္ကားခြင့္ျပဳေပးရာ ၁၉၉၀ခုႏွစ္တြင္ ပိုးသတ္ေဆးဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့ၿပီး လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္အညီ ပိုးသတ္ေဆးမွတ္ပံုတင္အဖြဲ႕ထံတြင္ မွတ္ပံုတင္ရရွိၿပီးမွ ေစ်းကြက္တြင္ ေရာင္း၀ယ္ေဖါက္ကားျခင္းကို ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္တြင္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီေသာ ပိုးသတ္ေဆးဥပေဒအသစ္ကို ထပ္မံျပဌာန္းခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးကို လုပ္ကိုင္ေနေသာသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိစိုက္ခင္းတြင္ ပိုးမႊားေရာဂါဖ်က္ဆီးမႈမွ ကင္းေ၀းေစရန္ႏွင့္ သီးႏွံအထြက္ႏႈန္း မထိ ခိုက္ေစရန္ စိုက္ပ်ိဳးေရးသံုး ဓါတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို သံုးစြဲေနရသည္။ ထိုသို႔သံုးစြဲရာတြင္ ေစ်းကြက္ထဲ၌ တရား၀င္မွတ္ပံုတင္ၿပီး ေရာင္း ခ်ေနေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကိုသာ သံုးစြဲသင့္ေပသည္။
တရား၀င္ မွတ္ပံုတင္ထားေသာ ေဆးဘူး / ေဆးထုပ္မ်ားတြင္
- ျမန္မာစာအညႊန္းပါရွိသျဖင့္ သံုးရမည့္ေဆးပမာဏကို လြယ္ကူစြာ တြက္ခ်က္ ေဖာ္စပ္ အသံုးျပဳနိုင္ျခင္း
- အသံုးျပဳမည့္ ပိုးသတ္ေဆးႏွင့္ မိမိစိုက္ပ်ိဳးသီးႏွံတြင္ ႏွိမ္နင္းလိုသည့္ ပိုး၊ ေရာဂါ၊ ေပါင္း စသည္တို႔အတြက္ အသံုးျပဳသင့္သည့္ ပိုးသတ္ေဆးႏွင့္ႏႈန္းထားကို လြယ္ကူစြာ သိႏိုင္ျခင္း
- သတ္တမ္းကုန္ဆံုးမည့္ရက္ကို ေဖၚျပထားသျဖင့္ သက္တမ္းလြန္ေနေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို လြယ္ကူစြာ သိရွိႏိုင္ျခင္း
- သီးႏွံမ်ား မခူးဆြတ္မရိတ္သိမ္းမီ ေစာင့္ဆိုင္းရမည့္ အခ်ိန္ကာလ (PHI = Pre-Harvest Interval) ပါရွိသျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆးဓါတ္ၾကြင္းမ်ား ပါ၀င္မႈမရွိရန္ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းရက္ကို ခ်င့္ခ်ိန္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္း
- ပိုးသတ္ေဆးျဖန္႔ျဖဴးေသာ ကုမၸဏီ၏ လိပ္စာ ပါရွိေသာေၾကာင့္ ပိုးသတ္ေဆးႏွင့္ ပက္သက္၍ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ကိစၥႀကီးငယ္ေပၚေပါက္ပါက ဆက္သြယ္ႏိုုင္ျခင္း၊ သတင္းအခ်က္အလက္ ရယူႏိုင္ျခင္း၊ ကုမၸဏီ၏ တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈရွိျခင္း စသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ရရွိေစႏိုင္ပါသည္။
ေတာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ တရားမ၀င္ပိုးသတ္ေဆး၊ ျမန္မာစာအညႊန္းမပါေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ေစ်းကြက္တြင္ အလြယ္တကူ ၀ယ္ယူ သံုးစြဲႏိုင္ျခင္း၊ ေစ်းႏႈန္းသက္သာျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆးေရာင္းသူ၏ အညႊန္းေကာင္းျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ၀ယ္ယူသံုးစြဲၾကသည္။ တရားမ၀င္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို လံုး၀ ၀ယ္ယူသံုးစြဲျခင္းမျပဳရပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ကုန္းတြင္းပိုင္းနယ္နမိတ္ ထိစပ္ေသာႏိုင္ငံမ်ားမွ တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာေသာ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားမွာ ျမန္မာစာ အညႊန္း မပါရွိျခင္း၊ ေဆးဘူး / ေဆးထုပ္ထဲတြင္ မည္သည့္ အဆိပ္ရွိပစၥည္းမ်ားအား ေပါင္းစပ္ ထည့္သြင္းထားျခင္း၊ မည္သည့္ ေဆးႏႈန္းထားျဖင့္ ဖ်န္းရမည္ စသည္တို႔ကို ဖတ္ရႈနားလည္ရန္ ခက္ခဲျခင္း၊ မေတာ္တဆ အဆိပ္သင့္ေသာ ကိစၥရပ္တြင္မူ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ရမည္ ဟူေသာ အသိေပးခ်က္မ်ား မပါရွိျခင္း၊ ပါရွိၿပီး မဖတ္တတ္ျခင္း၊ ကုမၸဏီ၏ တာ၀န္ခံမႈ၊ တာ၀န္ယူမႈ မရွိႏိုင္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ထိုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို အသံုးျပဳလွ်င္ ဆံုးရွံုးမႈမ်ားျဖစ္ေပၚႏိုင္ၿပီး ေဆးဖ်န္းသူ၊ သီးႏွံစားသံုးသူမ်ားႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အလြန္စိုးရိမ္ဖြယ္ ေကာင္းလွပါသည္။
ဤေနရာတြင္ ပိုးသတ္ေဆးကိုင္တြယ္သံုးစြဲသူမ်ား ေဆာင္ရန္ / ေရွာင္ရန္ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို အဓိက မေဆြးေႏြးလိုဘဲ လက္ေတြ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ စဥ္းစားရန္လိုအပ္သည့္ အဓိက အခ်က္မ်ားကိုသာ အေလးထား ေဆြးေႏြးလိုသည္။
ပိုးသတ္ေဆးသည္ မည္သို႔ပင္ အစြမ္းထက္ေသာေဆးျဖစ္ေစကာမူ အသံုးျပဳသူ၏ မွန္ကန္စြာ အသံုးခ်မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ေဆးထိေရာက္ မႈရွိ / မရွိ ကြာျခားႏိုင္သည္။ ဖ်က္ပိုးမ်ားအား ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းရာတြင္ ေရြးခ်ယ္ေသာေဆးမွန္ကန္မႈ၊ ေဆးႏႈန္းထားမွန္ကန္မႈ၊ ဖ်က္ပိုး မ်ားအား ႏွိမ္နင္းရမည့္ အခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ကိုက္ ေဆးဖ်န္းႏိုင္မႈတို႔သည္ အေရးပါလွသည္။ ထိုအခ်က္မ်ားအားလံုးကို ပိုးသတ္ေဆး အညႊန္းစာ (Label) တြင္ ေဖၚျပထားသျဖင့္ ေဆးအသံုးမျပဳမီ အညႊန္းစာအား ေသခ်ာစြာ ဖတ္ၾကည့္ၿပီးမွ ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။
အခ်ိဳ႔ အင္းဆက္ဖ်က္ပိုးမ်ား ႏွင့္ ေရာဂါျဖစ္ေစေသာမႈိမ်ားမွာ ေျမႀကီးထဲတြင္ ေနထိုင္ၿပီး တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ေရာဂါျဖစ္ေစျခင္း တို႔ေၾကာင့္ အရြက္ကို ဖ်န္းျခင္းထက္ ေျမႀကီးထဲသို႔ ထည့္သြင္းျခင္း၊ မ်ိဳးေစ့ကို လူးနယ္ျခင္းက ပို၍ ထိေရာက္သည္။ သီးနွံ သက္တမ္း တစ္ေလွ်ာက္ ပိုးသတ္ေဆးတစ္မ်ိဳးတည္းကို ဆက္တိုက္ သံုးစြဲမည့္အစား ေဆးေျပာင္းလဲ သံုးစြဲသင့္သည္။
ပိုးသတ္ေဆးပက္ဖ်န္းရာတြင္ ေတာင္သူမ်ားသည္ နီးစပ္ရာေရေျမာင္းထဲမွ သန္႔ရွင္းမႈမရွိေသာ ေရမ်ားျဖင့္ ေရာစပ္ပက္ဖ်န္းၾကသျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆး၏ အာနိသင္ေလ်ာ့့ျခင္း၊ ပ်က္ျပယ္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္ေသာေရႏွင့္သာ ေရာစပ္ ပက္ဖ်န္းသင့္သည္။ ထို႔အတူ အသံုးျပဳေသာပိုးသတ္ေဆး ကိရိယာသည္လည္း မွန္ကန္ေကာင္းမြန္ရမည္။
တစ္ခ်ိဳ႔ေတာင္သူမ်ားသည္ အခ်ိန္ႏွင့္လုပ္အား သက္သာလိုျခင္း၊ ပိုမိုထိေရာက္မည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ပိုးသတ္ေဆး (၂)မ်ိဳး /(၃)မ်ိဳးအား မိမိဘာသာေရာစပ္၍ ဖ်န္းၾကသည္။ ရြက္ဖ်န္းေျမၾသဇာႏွင့္လည္း ေရာစပ္၏။ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားအား အတိုင္းအဆမရွိ မိမိဘာသာေရာစပ္ျခင္းေၾကာင့္ အာနိသင္ေျပာင္းလဲျခင္း၊ အပင္ေဆးေလာင္ကၽြမ္းျခင္း၊ ထိေရာက္မႈအားနည္ျခင္း၊ ပိုးသတ္ေဆး ဓါတ္ ကၽြင္းမ်ားျဖစ္ေပၚျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ေပၚႏိုင္သျဖင့္ ကိုယ့္သေဘာႏွင့္ကိုယ္ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားအား ေရာစပ္ ပက္ဖ်န္းျခင္းကိုလည္း မျပဳလုပ္သင့္ေပ။
ထို႔အတူ ပိုးသတ္ေဆးပက္ဖ်န္းသံုးစြဲရာတြင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ေဆးႏႈန္းထားထက္ ေလ်ာ့ဖ်န္းျခင္း၊ ပိုဖ်န္းျခင္းတို႔မလုပ္သင့္ေပ။ တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ ေဆးအနံ႔ေလးေပးၿပီး ပိုးကို အေ၀းသို႔ ေျပးေစခ်င္သည္ဟုဆိုကာ ေထာက္ခံထားေသာ ပမာဏကို အသံုးမျပဳဘဲ ေဆးႏႈန္း ထားကို ေလ်ာ့ဖ်န္းၾကသည္။ ထိုအခါ ထိေရာက္မႈမရွိဘဲ မိမိႏွိမ္နင္းလိုသည့္ ဖ်က္ပိုးအား ကာကြယ္ႏွိမ္နင္းႏိုင္ျခင္းမရွိသည့္ ျပႆနာကို ၾကံဳေတြ႕ရတတ္သည္။
တစ္ခ်ိဳ႔ေတာင္သူမ်ား ပိုးမေသမွာ စိုးရိမ္သျဖင့္ အသံုးျပဳရမည့္ ေဆးပမာဏထက္ ပိုဖ်န္းၾကသည္။ ပိုးမ်ားေသေစေသာပမာဏထက္ပို အသံုးျပဳပါက ပိုးမ်ားေသေစရံုမွ်မက ေတာင္သူမ်ား သတိမမူမိေသာ ျပႆနာ (၃)ရပ္ကို မၾကာမီအတြင္း ခံစားလာရေတာ့မည္ ျဖစ္ေပ သည္။
- ဖ်က္ပိုးမ်ားသည္ ေဆးကိုခံႏိုင္ရည္ ရွိလာတတ္သည္။ ခံႏိုင္ရည္ရွိေသာ ပိုးသည္ ႏွိမ္နင္းရန္ မလြယ္ကူေတာ့ေပ။ ထို႔အျပင္ ေဆး ဖ်န္းလွ်င္ အရင္သံုးခဲ့ေသာေဆးႏႈန္းပမာဏထက္ ပိုအသံုးျပဳရသျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆးဖိုး ေငြပိုမိုကုန္က်ေစသည္။
- ပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို လိုအပ္သည္ထက္ပိုဖ်န္းလွ်င္ သီးႏွံေပၚတြင္ ဓါတ္ၾကြင္းအာနိသင္ ပိုမိုပါ၀င္ႏိုင္သျဖင့္ စားသံုးသူမ်ားကို အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည့္ အျပင္ ႏိုင္ငံျခားေစ်းကြက္သို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ခြင့္လည္း ဆံုးရွံုးႏိုင္သည္။
- အသံုးျပဳရမည့္ ေဆးပမာဏထက္ပို၍ ႏႈန္းလြန္ပမာဏ ပက္ဖ်န္းျခင္းျဖင့္ သီးႏွံပင္တြင္ က်ေရာက္သည့္ သာမန္ဖ်က္ပိုးမ်ားသည္ အဓိက ဖ်က္ပိုးမ်ားျဖစ္လာသည္။ ထိုပိုးမ်ားကိုထပ္မံႏွိမ္နင္းရသျဖင့္ ပိုးသတ္ေဆး၀ယ္ယူစရိတ္၊ ေဆးဖ်န္းစရိတ္ စသည္တို႔ ကုန္က်ေစသည့္အျပင္ ေဆးဖ်န္းသူကိုလည္း အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သကဲ့သို႔ ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း ညစ္ညမ္းမႈ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။
ပိုးသတ္ေဆးသံုးစြဲသူမ်ားသည္ ေဆးဖ်န္းမည္ဆိုပါက ပိုးသတ္ေဆးဘူး / ေဆးထုတ္မ်ားတြင္ ေဖၚျပပါရွိသည့္ သီးႏွံမ်ားမခူးဆြတ္ မရိတ္သိမ္းမီေစာင့္ဆိုင္းရမည့္ အခ်ိန္ကာလ (PHI = Pre- Harvest Interval )ကိုလိုက္နာရမည္။ သီးႏွံမ်ား မခူးဆြတ္ မရိတ္သိမ္းမီ္ ေစာင့္ဆိုင္းရမည့္ အခ်ိန္ကာလ (PHI = Pre-Harvest Interval) ကို (၁၄) ရက္ဟုေဖာ္ျပထားလွ်င္ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းၿပီးေနာက္ (၁၄) ရက္ေန႔ေက်ာ္မွ သီးႏွံမ်ားကို ခူးဆြတ္ရိတ္သိမ္းရမည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ဘဲ ခူးဆြတ္ရိတ္သိမ္းပါက သီးႏွံမ်ားတြင္ ဓါတ္ၾကြင္းပါ၀င္မႈ ျပႆနာမ်ားနွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရတတ္သည္။ စားသံုးသူကိုလည္း အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစသည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမွ ၀န္ထမ္းမ်ား ေက်းရြာအေရာက္ ပိုးသတ္ေဆးကိုထိေရာက္စြာႏွင့္ အႏၱရာယ္ကင္းစြာ အသံုးျပဳေရးသင္တန္းမ်ား ပို႔ခ်ခ်ိန္တြင္ ပိုးသတ္ေဆးကို ကိုင္တြယ္သံုးစြဲမည့္သူကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္နားေထာင္ကာ မည္သို႔မည္ပံု ေဆာင္ရြက္ရမည္ကို ေလ့လာေဆြးေႏြးေမးျမန္းသင့္ေပသည္။ မိမိအိမ္မွ ကေလးမ်ား၊ သက္ႀကီးရြယ္အိုမ်ားကိုသာ တက္ေရာက္ေစခိုင္းျခင္း မျပဳသင့္ေပ။
သို႔မွသာ ပိုးသတ္ေဆးသံုးစြဲရာတြင္ လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမည့္အခ်က္မ်ားကို နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး မိမိႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ကို မထိခိုက္ေအာင္ သတိထားေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းမည့္သူသည္ မိမိေဆးဖ်န္းလိုက္လွ်င္ ပိုးမ်ားေသ မေသ မည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ မိမိကိုယ္တိုင္တြင္လည္း အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သည္ကို သတိျပဳရန္နွင့္ တစ္ကိုယ္ေရသံုး ကာကြယ္ေရး၀တ္စံု (Personal Protective Equipment) ၀တ္ဆင္ကာ ေဆးဖ်န္းသင့္သည္။
ပိုးသတ္ေဆးအား တရား၀င္လြတ္လပ္စြာ ေရာင္း၀ယ္ေဖါက္ကားခြင့္ကို ပုဂၢလိက လက္ထဲသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ျခင္းႏွင့္ အတူ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးကို အၿပိဳင္အဆိုင္ ေဆာင္ရြက္ရာ၌ ပိုးသတ္ေဆးေၾကာ္ျငာမ်ားသည္လည္း ပါ၀င္ပတ္သက္လာသည္။ ပိုးသတ္ေဆးေၾကာ္ျငာ မ်ားတြင္ ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းေနေသာ သရုပ္ေဆာင္မ်ားသည္ မည္သည့္ အကာအကြယ္ပစၥည္းမွ ၀တ္ဆင္ထားမႈမရွိျခင္း၊ ေဆးဖ်န္းမႈ နည္းစနစ္မွန္ကန္မႈ မရွိသည္မွာလည္း အထူးျပဳျပင္သင့္စရာပင္ ျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီမ်ားဘက္မွလည္း ေတာင္သူမ်ားပိုးသတ္ေဆးကို လိုအပ္သည္ထက္ ပိုမိုသံုးစြဲေအာင္ ဆြဲေဆာင္ေရာင္းခ်ျခင္း မျပဳလုပ္ရန္လည္း လိုပါသည္။
ေတာင္သူမ်ား၏ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ေန႔စားအငွါးလိုက္ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းျခင္း၊ မိမိသီးႏွံစိုက္ခင္းအတြင္း မိမိကိုယ္တိုင္ ဖ်န္းသူ မ်ားသည္ အကာအကြယ္ပစၥည္းမ်ား ၀တ္ဆင္ၿပီးမွ ေဆးဖ်န္းသင့္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္းသူသည္ ပိုးသတ္ေဆး ကိုင္တြယ္သံုးစြဲမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဗဟုသုတရွိရန္လည္းလိုအပ္ေပသည္။ ဗဟုသုတ၇ွိရန္ ေလ့လာရန္မွာ ပိုးသတ္ေဆးသံုးစြဲသူ၏ တာ၀န္ ျဖစ္သည္။
မိမိသီးနွံစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းသင့္မဖ်န္းသင့္ ခ်င့္ခ်ိန္သင့္သည္။ မိမိစိုက္ခင္းတြင္ ပိုးမႊားေရာဂါက်ေရာက္မႈမွ ကာကြယ္ႏွိမ္ နင္းရန္အတြက္ ပိုးသတ္ေဆးသံုးစြဲျခင္း တစ္ခုထဲကို မဟုတ္ဘဲ လက္လွမ္းမီရာ အျခားနည္းလမ္းမ်ား စုေပါင္း၍ ဘက္စံုသီးႏွံကာ ကြယ္ေရးစနစ္ (IPM = Integrated Pest Mangement)ကို ေဆာင္ရြက္သင့္ေပသည္။ ပိုးသတ္ေဆးကို ေနာက္ဆံုးလက္နက္အျဖစ္ မျဖစ္မေန သံုးစြဲရမည့္အေျခအေနေရာက္မွသာ သံုးစြဲသင့္ေပသည္။ လိုအပ္ပါက စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာနမ်ားသို႔ အခ်ိန္မေရြးဆက္သြယ္၍ အႀကံဥာဏ္ရယူႏိုင္သည္။ သို႔မွသာ လူႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္အတြက္ အႏၱရာယ္ နည္းပါးေသာ၊ ေရရွည္တည္တန္႔ေသာ စိုက္ပ်ိဳးေရးအျဖစ္ အေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးဦးစီးဌာန
The post ေတာင္သူဦးႀကီးမ်ားသတိျပဳရမည့္ ပိုးသတ္ေဆး appeared first on Myanmar Farmers' Portal.