အဂၤလိပ္အမည္ – Jasmin
ရုကၡေဗဒအမည္ – Jasminum sambae
မ်ိဳးရင္း – Oleaeeae
မူရင္းေဒသ – ျမန္မာ၊ အာရုတိုက္ေတာင္ပိုင္း
စံပယ္ပန္း အမ်ိဳးအစား ခြဲျခားျခင္း
(၁) ေရႊစံပယ္ ။ အပြင့္ႀကီးသည္ အထပ္မ်ား၍ စိပ္သည္။ အလယ္အဖူးငယ္သည္။ အလြန္ေမႊးသည္။
(၂) စံပယ္လည္ဆံ ။ ပြင့္ခ်ပ္ ေသးသြယ္ ရွည္လ်ား၍ အခ်ိဳ႔ အနည္းငယ္ တြန္႔လိမ္ ေကာက္သည္။ ရနံ႔ေပ်ာ့သည္။
(၃) ဆယ္ႏွစ္ရာသီစံပယ္ ။ တစ္ႏွစ္လံုးပြင့္ၿပီး အပြင့္နည္းသည္။ ပြင့္ဖတ္ေသး၍ ႀကဲၿပီး အပြင့္ငယ္ကာ ရနံ႔ ေပ်ာ့သည္။
(၄) ၾကက္ရံုးႀကီး ။ အပြင့္အႏြယ္ ေရႊစံပယ္ႏွင့္ တူၿပီး အထပ္မ မ်ား၊ ပြင့္ဖတ္ထိပ္ဖ်ားမ်ားခၽြန္၍ အလြန္ ေမႊးသည္။
(၅)ၾကက္ရံုးကေလး ။ ၾကက္ရံုးႀကီးႏွင့္ ဆင္ၿပီး အပြင့္ငယ္သည္။
(၆) ဘိတ္ႀကီး ။ အပြင့္ႀကီး အထပ္မ်ားၿပီး ႀကဲသည္။
(၇) ဘိတ္ကေလး ။ ဘိတ္ႀကီးႏွင့္ဆင္ၿပီး အပြင့္ငယ္သည္။
စံပယ္ပန္း စိုက္ပ်ိဳးနည္း
စံပယ္သည္ ပူအိုက္စိုစြတ္ေသာ ရာသီဥတုကုိ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္သည္။ စံပယ္သည္ ခ်ံဳပင္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္ရွည္ခံပင္ျဖစ္ သည္။ စံပယ္သည္ သဲေျမမွ ေျမေစးေျမနက္ အထိ ေျမအမ်ိဳးအစားမေရြး ျဖစ္ ထြန္းေသာ္လည္း ေျမဆီၾသဇာ ထက္သန္လွ်င္ ပိုမို ျဖစ္ ထြန္းသည္။
စံပယ္ကို အေစ့မွ စိုက္ပ်ိဳးေလ့မရွိ။ အကိုင္းေျမျမွဳပ္ မ်ိဳးပြား၍ လည္း ေကာင္း၊ ပင္ပြားတူစိုက္၍ လည္းေကာင္း၊ ကိုင္းျဖတ္၍ လည္းေကာင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးၾကသည္။ ကိုင္းေပ်ာ့ကို ေျမႀကီးထဲ ျမွဳပ္ထားလွ်င္ တစ္လခန္႔ အၾကာတြင္ အဆစ္မွ အျမစ္မ်ား ထြက္လာသည္။ ထိုအခါ အကိုင္းရင္း မွ ျဖတ္ေတာက္၍ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည္။ အကိုင္းေျမျမွဳပ္၍ မစိုက္လိုပါက အပင္ေျခတြင္ ေပါက္ေနေသာ ပင္ပြားကို အျမစ္ပါပါေအာင္ တူး ယူၿပီး ေနရာေျပာင္း၍ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။ အကိုင္းျဖတ္၍ စိုက္ပ်ိဳးလိုပါက တစ္ ေပ၊ တစ္ေပခြဲရွည္ေသာ အဆစ္သံုးဆစ္မွ ငါးဆစ္ပါ အကိုင္း မ်ားရေအာင္ ျဖတ္ယူၿပီးေနာက္ ပ်ိဳးေသတၱာထဲတြင္ အဆစ္ႏွစ္ဆစ္၊ သံုးဆစ္ျမွဳပ္၍ ပ်ိဳးေထာင္ၿပီး ေရမွန္မွန္ေလာင္းေပးပါက အရိပ္ႀကဲႀကဲတြင္ထားေသာ္ တစ္လ တစ္လခြဲၾကာတြင္ အခ်ိဳ႕အကိုင္းမွ အျမစ္မ်ားထြက္လာသည္။ ထိုအကိုင္းမ်ားအနည္းငယ္ အပင္သန္ လာေသာအခါ စိုက္ခင္းသို႔ ေရႊ႕စိုက္ႏိုင္သည္။
မိုးရာသီတြင္ ေရမ၀ပ္တတ္က ေဘာင္မေဖာ္ဘဲ လည္းေကာင္း၊ ေရ၀ပ္ တတ္က ေဘာင္ေဖာ္၍ လည္းေကာင္း၊ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္သည္။ အလ်ား၊ ေပသံုးဆယ္ အနံေပငါးေပ၊ ထုတစ္ေပ ၉ေျမေပၚ ေျခာက္လက္မ၊ ေျမေအာက္ ေျခာက္လက္မ) ရွိေသာ ေဘာင္မ်ားကို တစ္ေဘာင္ႏွင့္ တစ္ေဘာင္ လူသြားလမ္းတစ္ေပျခားကာ ျပဳလုပ္ရသည္။ တစ္ေဘာင္ လွ်င္ စိုက္တန္းႏွစ္တန္းထားရွိကာ စိုက္တန္းအတြင္း တစ္ပင္ႏွင့္ တစ္ပင္ သံုးေပခန္႔ခြာ၍ စိုက္သင့္သည္။ စိုက္တန္းတစ္ခုစီမွ အပင္မ်ားသည္ တစ္ခုႏွင့္ တစ္ခု မ်က္ေစာင္းထိုး ရွိသင့္သည္။ စိုက္တန္း မ်ားသည္ နီးစပ္ရာ ေဘာင္ႏႈတ္ခမ္းမွ တစ္ေပခြဲ ကြာေ၀းၿပီး၊ စိုက္တန္းႏွစ္ခုၾကား အကြာေ၀းသည္ ႏွစ္ေပရွိသင့္သည္။ ဤနည္းအတိုင္း စိုက္လွ်င္ တစ္ေဘာင္လွ်င္ အပင္ႏွစ္ဆယ္၀င္မည္။
စိုက္ၿပီးေနာက္အပင္အရင္းကို နာနာဖိေပးကာ ေရေလာင္းေပးရသည္။ စံပယ္ပန္းမ်ားသည္ အကိုင္းႏုမ်ားမွ ပြင့္လာတတ္ၾကသည္။ စံပယ္မ်ားကို ေဆာင္းဦး၊ (ပန္းတံုးခ်ိန္တြင္) ေဘးသို႔ႏြယ္က်ေနေသာ အကိုင္းမ်ားကို ကိုင္းဖ်ားျဖတ္ေပး ရသည္။ထိုအခါအညြန္႔သစ္အကိုင္း သစ္မ်ားထြက္ေပၚလာသည္။ ကိုင္းရႈပ္မ်ား၊ ေျခာက္ေနေသာ ကိုင္းမ်ား၊ ေရာဂါရ ကိုင္းမ်ား၊ မသန္စြမ္းဘဲ ႀကံဳလွီေသာ ကိုင္းမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ ရွင္းလင္းပစ္ ရသည္။
စံပယ္ပန္းမ်ားကို နံနက္ေစာေစာတြင္ အငံုႀကီးမွ အပြင့္ အထိ ခူးရသည္။ အေစာဆံုး ခူးၿပီး ေရအေတာ္အသင့္ ဆြတ္ကာေရစိုအ၀တ္ျဖင့္ ဖံုးအုပ္၍ ေရာင္းခ်ႏိုင္သည္။ သီကံုး၍ လည္းေကာင္း၊ စည္၍လည္းေကာင္း ေရာင္းခ်ႏိုင္သည္။
စိုက္ပ်ိဳးသုတ ပစၥယ (Pissaya Info)
The post စံပယ္ပန္း စိုက္ပ်ိဳးနည္း appeared first on Myanmar Farmers' Portal.