(၁) မ်ဳိးသန္႕အဆင့္ စပါးကိုသံုးပါ။
(ႏွံကား ၊ မီးေကာက္ ၊ ရဲေဘာ္လတ္ ၊ လံုးသြယ္ေမႊး ၊ ေပၚဆန္းေမႊး ၊ ငကၽြဲ ၊ မီးဒံုး ၊ အင္းမရဲေဘာ္ ၊ ေရႊမန္း -၁)
(၂) သက္တမ္း(၅)လ မေက်ာ္ေစရပါ။
ဒုတိယအခ်က္မွာ ရာသီစပါး အထြက္တိုးရန္ သက္တမ္း(၅)လထက္မေက်ာ္ ေစရပါ။
ဝါဆိုလျပည့္ထက္ေစာ၍ လံုးဝပ်ိဳးမေထာင္ရန္လိုပါသည္။ ဝါဆိုလျပည့္ေန႔ ထက္ေနာက္က်၍ ပ်ိဳးေထာင္ပါလွ်င္ သက္တမ္း (၅) လထက္ ေလွ်ာ့သြား၍ ပိုၿပီး အထြက္ေကာင္းပါသည္။
သုေတသနပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္အရ သက္တမ္းကို (၅) လ ထက္ ေက်ာ္ထားလွ်င္ အပင္အရပ္ ရွည္ၿပီး အႏွံထြက္သည့္အခါ ေလဒဏ္ မိုးဒဏ္ မခံႏိုင္သျဖင့္ စပါးပင္လဲတတ္ပါသည္။ လဲခဲ့လွ်င္ အဖ်င္းမ်ား၍ အထြက္ က်ဆင္းပါသည္။ ဆန္အထြက္ မေကာင္းသည့္အျပင္ အက်ိဳး အေၾကမ်ားပါသည္။ (၅)လႏွင့္ (၅)လ ေအာက္သက္တမ္းရွိေသာ စပါးပင္ သည္ အရပ္တိုသျဖင့္ အႏွံထြက္ၿပီး ရင့္မွည့္သည္အထိ ေလဒဏ္၊ မိုးဒဏ္ခံ ႏိုင္ေၾကာင္း ေလ့လာေတြ႕ရွိထားပါသည္။
ထိုနည္းတူပညာရွင္မ်ားေတြ႕ရွိထားသည္မွာ(၅)လသက္တမ္းထက္ေက်ာ္ထားပါက သက္တမ္းေက်ာ္ထြက္ သမွ် အပင္ပြားတိုင္းသည္ အႏွံစ မ ေကာင္းပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ အႏွံမထြက္ဘဲ ေကာက္ရိုးသာထြက္ေသာ ပင္ပြား မ်ားသည္ ေပါင္းပင္မ်ားကဲ့သို႔ အစာႏွင့္ေနရာကို လုစား ၊ လုယူၾက ပါသည္။
အထြက္ေကာင္းစပါးမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ မေနာသုခ ၊ ေက်ာ္ေဇယ် ၊ ေရႊဝါထြန္း စပါးမ်ိဳးမ်ားသည္ သက္တမ္း (၅) လမေက်ာ္ေသာေၾကာင့္ အထြက္ေကာင္း ၿခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သက္တမ္း (၅)လ မေက်ာ္ေစရန္ ပညာရွင္မ်ားက မ်ိဳးစပ္ၿပီး ဖန္တီးထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ရာသီစပါးမ်ား အပင္ မလဲေစရန္ႏွင့္ ေအာင္ႏွံမ်ား ရရွိေစရန္ (၅)လထက္ မေက်ာ္ေစဘဲ စိုက္ပ်ိဳး သြားရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ႏွံကား ၊ မီးေကာက္ ၊ အင္းမရဲေဘာ္ အစရွိသည့္ ေကာက္လတ္ရာသီစပါး တစ္မ်ိဳး မ်ိဳးကို (၅) လသက္တမ္း မေက်ာ္ရေအာင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ခ်ိန္ညိွစိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။
ႏွံကား ၊ မီးေကာက္ ၊ အင္းမရဲေဘာ္ စပါးမ်ိဳးမ်ားသည္ ေကာက္လတ္ရာသီ စပါးမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မည့္သည္ အခ်ိန္စိုက္စိုက္ နတ္ေတာ္လျပည့္ ပတ္ဝန္းက်င္၌ ေမာင္းညိဳပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သက္တမ္း (၅)လ မေက်ာ္ေစ ရန္ ဝါဆိုလျပည့္ထက္ ေစာၿပီးမစိုက္ၾကရန္ အထူးသတိျပဳရမည္ ျဖစ္ပါ သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္အက်ဆံုး ပ်ိဳးေထာင္ရမည့္ရက္ ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေနာက္ဆုံး စိုက္ရမည့္ရက္မွာ စပါးသက္တမ္း (၃) လထက္ မနည္းေစရန္ ေတာ္သလင္းလျပည့္ေန႕ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ပ်ိဳးေထာင္ၾကဲပက္ရပါမည္။ စပါးပင္သက္တမ္း (၃)လထက္နည္းလွ်င္ စပါးအထြက္က်ဆင္းႏုိင္ပါသည္။
(၃) သက္မွတ္ေကာက္ကြက္ ဝင္ေအာင္စိုက္ပါ။
တတိယလိုက္နာရမည့္အခ်က္မွာ ေကာက္ကြက္ကို ဝင္ေအာင္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း ၿဖစ္ပါသည္။ ရာသီစပါးမ်ိဳးမ်ား၏ သက္တမ္းကို အထြက္ ေကာင္းမ်ိဳးမ်ား၏ သက္တမ္းႏွင့္အညီ (၅) လအထိ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ေသာ္ လည္း အထြက္ ေကာင္းစပါးမ်ိဳးမ်ားကဲ့သို႔ ေကာက္ကြက္ တစ္သိန္း ခုႏွစ္ေသာင္းအထိ စိပ္စိပ္ စိုက္၍ မရပါ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ရာသီစပါးမ်ား၏ အရြက္မ်ားသည္ ေပ်ာ့ေျပာင္းၿပီး ႏြဲ႕ေန၍ ေကာက္ကြက္ စိပ္လြန္းလွ်င္ ရြက္ဖားထိုးၿပီး အပင္ ဟုန္ကာ ယိုင္လဲတတ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ဧကတြင္ ေကာက္ကြက္ (၁)သိန္းမွ (၁)သိန္း (၁) ေသာင္း အတြင္း ဝင္ေအာင္စိုက္ၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေကာက္ကြက္ (၁)သိန္းမွ (၁)သိန္း (၁)ေသာင္းအတြင္း ရရွိေစရန္ တန္းၾကား (၈) လက္မ ၊ပင္ၾကား (၈) လက္မ၊ ( ၈ လက္မပတ္လည္) သို႔မဟုတ္ တန္းၾကား (၉) လက္မ ၊ ပင္ၾကား (၆) လက္မ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးႏိုင္ပါသည္။
အကယ္၍ ဝါဆိုလျပည့္တြင္ ပ်ိဳးမေထာင္ျဖစ္၍ ဝါေခါင္ ၊ ေတာ္သလင္း ေရာက္မွ ပ်ိဳးေထာင္ျဖစ္ပါက စပါးပင္ (၅) လထက္ သက္တမ္းတို သြား သာ ေၾကာင့္ တန္းၾကား (၈) လက္မ ၊ပင္ၾကား (၆) လက္မႏွင့္ ေကာက္ကြက္ (၁) သိန္း (၃) ေသာင္း စိုက္ပ်ိဳးရပါမည္။ေကာက္ကြက္ၾကဲလွ်င္ စပါးအထြက္ နည္းမည္ျဖစ္၍ စပါးအထြက္တိုးေစ ရန္ ေကာက္ကြက္စိပ္စိပ္ စိုက္ပ်ိဳးၾကရ မည္ျဖစ္ပါသည္။
(၄) လက္ဆမ်ားမ်ားစိုက္ပါ
စတုတၳ လိုက္နာရမည့္အခ်က္မွာ လက္ဆမ်ားမ်ား စိုက္ပ်ိဳးရန္ျဖစ္ပါသည္။ ရာသီစပါးမ်ားကို သက္တမ္း (၅) လအထိ ေလွ်ာ့ခ်လိုက္ေသာေၾကာင့္ ပင္ပြားခ်ိန္ တိုသြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
ေကာက္ရိုးသာထြက္မည့္ ပင္ပြားမ်ား ေနရာတြင္ စပါးႏွံေကာင္းေကာင္း ထြက္မည့္ ပ်ိဳးပင္မ်ား ပိုထည့္ လိုက္ျခင္းျဖင့္ စပါးပိုထြက္လာမည္ျဖစ္ပါ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကာက္ကြက္ႏွင့္ လက္ဆကို ခ်ိန္ဆ၍ တိုးရျခင္းျဖစ္ပါ သည္။
စပါးစိုက္ပ်ိဳးၾကရာတြင္ ပံုမွန္အားျဖင့္ လက္ဆ (၂) ပင္ (၃)ပင္ႏွင့္ စိုက္ၾက ပါသည္။ ရာသီစပါး အထြက္တိုးေရး တြင္ (၂) (၃) ပင္ႏွင့္ မရေတာ့ပါ ။ (၄) ပင္ (၅)ပင္ (၆)ပင္အထိ လက္ဆမ်ားမ်ားႏွင့္ စိုက္မွသာလွ်င္ အထြက္တိုး လာမည္ျဖစ္ပါသည္။ တရုတ္ျပည္တြင္ ေကာက္ကြက္တစ္ကြက္၌ ေကာက္ ခ်က္ (၂) ခ်က္စိုက္ပါသည္။ ထိုိသို႔စိုက္ျခင္းျဖင့္ လက္ဆမွာ မူလထက္ (၂) ဆမ်ား၍ အထြက္တိုးျခင္းျဖစ္ပါသည္။ထို႕ေၾကာင့္ စပါးအထြက္တိုး ေစရန္ လက္ဆမ်ားမ်ား စိုက္ပ်ိဳးရန္ လိုအပ္ပါသည္။
(၅) ဓာတ္ေျမၾသဇာ (၃) မ်ိဳး အခ်ိဳးက် အသံုးျပဳပါ
ပဥၥမ လိုက္နာရမည့္အခ်က္မွာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ (၃) မ်ိဳးကို အခ်ိဳးက် သင့္တင့္ စြာ ထည့္သြင္းရန္ ျဖစ္ပါသည္။ တီစူပါႏွင့္ ပိုတက္ဓာတ္ေျမၾသဇာ (၂) မ်ိဴးကို ေျမခံမွာ မျဖစ္မေန ထည့္သြင္း ရပါသည္။ ႏုန္းမဝင္ေသာလယ္တြင္ပုလဲေၿမ ၾသဇာကိုတီစူပါ ၊ပိုတက္တို႕ႏွင့္အတူ ေျမခံထည့္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ႏုန္းဝင္ေသာ လယ္တြင္မူ ပုလဲ ေျမၾသဇာကို လိုအပ္မွ ထည့္သြင္းသင့္ပါ သည္။
-ေကာက္စိုက္ၿပီး (၂၀) ရက္ႏွင့္အၾကာ အပင္ပြားခ်ိန္၌ ဒုတိယအႀကိမ္ ပုလဲေျမၾသဇာကို ထည့္သြင္းရပါမည္။
-ပုလဲေျမၾသဇာကို စပါးပင္က လိုအပ္မွ ထည့္သင့္ပါသည္။ မ်ားမ်ားထည့္မိ လွ်င္ စပါးပင္ဟုန္ၿပီး လဲတတ္ပါသည္။တမန္းေကာင္းမွ စပါးထြက္မည္။
တမန္းမေကာင္းလွ်င္ စပါးမစိုက္ရန္ျဖစ္ပါသည္။တမန္းမေကာင္းဘဲ စိုက္ လွ်င္ စပါးအထြက္ တိုးမည္မဟုတ္ပါ။ေအာင္ေရထိန္းရန္ ေရျမဳပ္ကန္သင္း ျပဳလုပ္ပါေအာင္ေရေလွာင္ကန္ လိုအပ္ပါသည္။ေအာင္ေရမရလွ်င္ ေရငတ္ ၿပီး စပါးထြက္မည္မဟုတ္ပါ။ ေအာင္ေရ လံုလံုေ လာက္ေလာက္ရရွိခ်ိန္ မိုးမက်မီကတည္းက ကန္သင္းမ်ားကို (၂) ေပအထိ ျမွင့္ထားရပါမည္။ တစ္နည္း အားျဖင့္ ေရျမဳပ္ကန္သင္း ဟုလည္း ေခၚႏိုင္ပါသည္။
အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မိုးကာလတြင္ ေရျမဳပ္ေနၿပီး မိုး အကုန္ ေရက်ခ်ိန္ တြင္ ေရကိုေလွာင္ၿပီး ထိန္းသိမ္းထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေရျမဳပ္ ကန္သင္းႏွင့္ ေရ ေလွာင္ျခင္းသည္ ေငြကုန္ အသက္သာဆံုး နည္းလမ္းျဖစ္ ပါသည္။ အကယ္၍ ေရျမဳပ္ကန္သင္းမရွိလွ်င္ ေရစုပ္ စက္ျဖင့္ ေရတင္ရ၍ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားမည္ျဖစ္ပါသည္။ေခ်ာင္းေျမာင္းႏွင့္ နီးလွ်င္ ေခ်ာင္းပိတ္ ၊ ေျမာင္းပိတ္ ကို မိုးမကုန္မီ လုပ္ထား ရပါမည္။ ျမစ္ႏွင့္နီးလွ်င္ ျမစ္ေရကို ေရစုပ္စက္ျဖင့္ တင္ႏုိင္ပါက ေငြကုန္က်မည္ျဖစ္ ေသာ္လည္း စပါးေအာင္ေရ မျပတ္သျဖင့္ စပါးအထြက္မက်ဆင္းႏိုင္ပါ။
အပင္မယုိင္ရန္ နည္းလမ္းမ်ား
ရာသီစပါးအထြက္တိုးေရးတြင္ သုေတသနပညာရွင္မ်ားစမ္းသပ္ေတြ႕ရွိ ထားသည္မွာ အကယ္၍ ေရမက်သျဖင့္ ပ်ိဳးသက္တစ္လႏွင့္ မစိုက္ႏိုင္ပါက ပ်ဳိးသက္တစ္လခြဲသားအထိ စိုက္ခဲ့သည့္တိုင္ေအာင္ စပါးတစ္ႏွံ၏ ရာခိုင္ ႏႈန္းက်ဆင္းမသြားႏိုင္ဟု ဆိုပါသည္။ပ်ိဳးသက္ တစ္ခြဲထက္ ေက်ာ္သြားလွ်င္ ထြက္လာေသာ အႏွံမ်ား သည္ ေအာင္ေစ့ရာခိုင္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းၿပီး အထြက္ က်ဆင္းႏိုင္ပါသည္။အကယ္၍ ပ်ိဳးသက္ တစ္လခြဲေက်ာ္ လွ်င္ ေကာက္ကြက္ ႏွင့္ လက္ဆပိုစိပ္ရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ပ်ိဳးသက္ တစ္လခြဲ ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း သည္ ေအာင္ေစ့ရာခိုင္ႏႈန္းကိုမထိခိုက္ႏိုင္သည့္အျပင္ စပါးပင္အရပ္ကို ပုသြားေစမည္ျဖစ္၍ အပင္ယိုင္လဲမႈ သက္သာသည္ဟု ဆိုပါသည္။
အပင္မယိုင္လဲေစေသာ အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုမွာ ၾကဲခင္းစနစ္ျဖစ္ပါသည္။ ၾကဲခင္းစနစ္ႏွင့္ စိုက္ပ်ိဳးမည္ဆိုပါက ထယ္စာခဲႀကီးႀကီးႏွင့္ ေျမျပင္ထား ေသာ လယ္ကြက္ထဲတြင္ ႀကဲပက္ သင့္ပါသည္။ထုိသို႔ ႀကဲပက္လိုက္ျခင္းျဖင့္ ထယ္စာခဲမ်ားအၾကား က်သြားေသာ မ်ိဳးေစ့မ်ားမွ ေပါက္လာေသာ အပင္ သည္ အရပ္ပုေလ့ရွိၿပီး အပင္မယိုင္လဲ ႏိုင္ေၾကာင္း သုေတသနပညာရွင္ မ်ားမွာ စမ္းသပ္ေတြ႔ရွိသည္ဟုဆိုပါသည္။
ဓာတ္ေျမၾသဇာ မေပ်ာက္ဆံုးေအာင္ ထည့္သြင္းနည္း
ျမန္မာ့စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမွ ျဖန္႔ေဝထားေသာ စာေစာင္တစ္ေစာင္တြင္ အစိမ္းေရာင္စဥ္ (၇) မ်ိဳးကို ေဖာ္ျပထား ပါသည္။ အဆိုပါေရာင္စဥ္ (၇) မ်ိဳးႏွင့္ စပါးခင္းထဲမွ စပါးရြက္မ်ားကို တိုက္ဆိုင္ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အဆိုပါ စပါးခင္း သည္ ပုလဲဓာတ္ေျမၾသဇာ လို/မလို ခ်က္ခ်င္းသိရွိႏုိင္ ပါသည္။ အကယ္၍ ပုလဲဓာတ္ေျမၾသဇာ လိုအပ္သျဖင့္ ႀကဲပက္မည္ဆိုပါက စာေစာင္ တြင္ပါေသာ စပါးပင္သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ေထာက္ခံထားေသာ ႏႈန္းထား မ်ားအတိုင္း ႀကဲပက္သြားရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ပုလဲဓာတ္ေျမၾသဇာလိုအပ္၍ ၾကဲပက္သည့္အခါတိုင္း ေျမၾသဇာ မေပ်ာက္ ဆံုးေစရန္ တစ္သက္တာ လိုက္နာ သြားရမည့္နည္းလမ္းမ်ားမွာ ပုလဲဓာတ္ ေၿမၾသဇာသက္သက္မၾကဲပက္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ ႏြားေခ်းမႈန္႔ ၊ ဝက္ေခ်းမႈန္႔ ၊ ၾကက္ေခ်းမႈန္႔ ၊ ေျမေဆြးမႈန္႔ ၊ လေခ်း ေက်ာက္မႈန္႔စေသာ သဘာဝေျမၾသဇာ (၁-၂)တင္းႏွင့္ ပုလဲေျမၾသဇာကို အနည္းဆံုး (၂) ရက္ခန္႔ ႀကိဳတင္ေရာစပ္ ႏွပ္ထားၿပီးမွ ႀကဲပက္ၾကရန္ အထူးလိုအပ္ပါသည္။ ပုလဲေျမၾသဇာခ်ည္း သက္သက္ ႀကဲမည္ဆိုပါက တစ္ပတ္ခန္႔သာ စိမ္းေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ သဘာဝေျမၾသဇာႏွင့္ ႏွပ္ၾကၿပီးလွ်င္ (၁)လခန္႕အထိ စပါးပင္စိမ္းေနသည္ ကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မည္။ ထိုကဲ့သို႔ (၁) လခန္႕ စိမ္းေနျခင္းသည္ ဓာတ္ေျမ ၾသဇာမေပ်ာက္ဆံုးျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
ပိုတက္ဓာတ္ေျမၾသဇာ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း လကၡဏာႏွင့္ ကုသျခင္း
အျခားတစ္ခ်က္္မွာစပါးပင္မ်ားကို ၾကည့္လိုက္လွ်င္ အလယ္မွ အညႊန္႕ အရြက္မ်ားစိမ္းေနေသာ္ လည္း ေအာက္ ပိုင္းစပါးအရြက္ အရင့္မ်ား ဝါေန လွ်င္ ပိုတက္ေခၚ ျပာဓာတ္ေျမၾသဇာ လိုအပ္သည့္ လကၡဏာျ ဖစ္ပါသည္။ အဆို ပါလကၡဏာေတြ႕လွ်င္ အထက္ပါပုလဲ ဓာတ္ေျမၾသ ဇာႏွင့္ သဘာဝ ေၿမၾသဇာေရာစပ္ႏွပ္ထားေသာ အထဲတြင္ ပိုတက္ဓာတ္ေျမၾသဇာ (၂-၃) ျပည္ထပ္မံေရာစပ္၍ႏွပ္ၿပီး ၾကဲပက္ရပါမည္။ထိုသို႔ၾကဲပက္ၿပီး တစ္ပတ္အ တြင္း အဝါေရာင္မ်ားေပ်ာက္သြားပါလိမ့္မည္။အကယ္၍ ပိုတက္ ဓာတ္ေျမ ၾသဇာ မသံုးလိုပါက စူပါဘုိင္အို ေခၚသည့္ ဓာတ္ ေပါင္းဓာတ္ေျမၾသဇာ ေဖ်ာ္ရည္ကို သံုးလွ်င္ရပါသည္။ အဆိုပါဓာတ္ေျမၾသဇာသည္ ပိုတက္အျပင္ အျခားအာ ဟာရမ်ားပါ ပါဝင္၍ ပိုၿပီး စိတ္ခ်ရပါသည္။
ရြက္ေျခာက္ေရာဂါလကၡဏာႏွင့္ ကာကြယ္နည္း
ပိုတက္ေျမၾသဇာ ခ်ိဳ႕တဲ့သျဖင့္ ဝါျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ စပါးရြက္ အႏုအရင့္အား လံုးတြင္ အဝါေရာင္ အစက္အ ေျပာက္ကေလးမ်ား ေတြ႔ရပါက စပါးဘက္ တီးရီးယား ရြက္ေျခာက္ေရာဂါ က်ေနျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါ ေရ (၁) ဂါလံ တြင္ တက္္ထရာဆိုက္ကလင္း ေဆးေတာင့္ (၂) ေတာင့္ႏႈန္းႏွင့္ ေဖ်ာ္စပ္၍ တစ္ဧကအတြက္ ေဆး ရည္ဂါလံ (၂၀) ျဖန္းေပးလွ်င္တစ္ပတ္အတြင္း ေရာဂါေပ်ာက္၍ စပါးရြက္မ်ား ျပန္စိမ္းလာပါလိမ့္မည္။
The post ရာသီစပါး အထြက္တိုးေစရန္ လိုက္နာရမည့္နည္းလမ္း (၅)ခ်က္ appeared first on Myanmar Farmers' Portal.