ႏိုင္ငံတကာတြင္ ေအာ္ဂဲနစ္ အစားအစာမ်ားကို သီးျခားဆိုင္မ်ား၌ျဖစ္ေစ စူပါမားကတ္မ်ား၌သီးျခားေကာင္တာျဖင့္ျဖစ္ေစ ေရာင္းဝယ္ ေဖာက္ကားေနၾကသည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုေက်ာ္ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အခုမွ အစပ်ိဳးခါစျဖစ္၍ ေအာ္ဂဲနစ္အစား အစာမ်ားႏွင့္ သိပ္မရင္းႏွီးၾကေသးပါ။ေအာ္ဂဲနစ္အစားအစာဆိုသည္မွာ ေအာ္ဂဲနစ္ နည္းစနစ္ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ထားေသာ အစား အစာမ်ားျဖစ္သျဖင့္ေအာ္ဂဲနစ္အစားအစာမ်ားအေၾကာင္း ေျပာၾကမည္ဆိုလွ်င္ ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ကို သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ (Organic farming) ဆိုသည္မွာ
ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ဆိုသည္မွာ ဓာတုနည္းျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ဓာတ္ေျမၾသဇာ၊ ဓာတုပိုးသတ္ေဆး၊ ဓာတုေပါင္းသတ္ ေဆးမ်ားကို အသံုးမျပဳဘဲ သဘာဝနည္းပညာမ်ားကိုသာ အေျခခံ၍ သိပၸံနည္းက် စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္သည့္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ျဖစ္ပါသည္။ ေအာ္ဂဲနစ္စနစ္ျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးရာတြင္ အပင္ကိုႀကီးမားေစေသာ ဓာတုဟိုမုန္းမ်ား အသံုးျပဳျခင္းမရွိသည့္အျပင္ မ်ိဳးဗီဇျပဳျပင္ထားေသာ အပင္မ်ား၊ မ်ိဳးေစ့မ်ားကိုလည္း လံုးဝ အသံုးမျပဳရပါ။ အတိုခ်ဳပ္အားျဖင့္ဓာတုလြတ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ (Farming without synthetic chemicals) ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
အပင္တစ္ပင္ႀကီးထြားဖို႔ လိုအပ္ေသာေျမၾသဇာမ်ားကို သဘာဝနည္းျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာေျမေဆြးမ်ား၊ တီေကာင္ကဲ့သို႔ သတၱဝါ ငယ္မ်ားမွထုတ္လုပ္ေသာ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ား၊ ႏြားေခ်း သို႔မဟုတ္ တိရစာၦန္စြန္႔ပစ္စၥည္းမ်ားမွအစသိပၸံနည္းက်ထုတ္လုပ္ထားေသာ အက်ိဳးျပဳဘက္တီးရီးယား (Effective microorganism) မွရရွိေသာ ေျမၾသဇာမ်ားကိုအသံုးျပဳၾကရပါသည္။ ထုိ႔အျပင္ သီးႏွံဖ်က္ ပိုးမႊားမ်ားရန္မွ ကာကြယ္ႏိုင္ရန္ သဘာဝနည္းလမ္းေပါင္းစံု အသံုးျပဳ၍ စိုက္ပ်ိဳးရေသာ ေခတ္မီသိပၸံနည္းစနစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
ဤေနရာတြင္ သမား႐ိုးက် ႐ိုးရာစိုက္ပ်ိဳးနည္းစနစ္ႏွင့္ ကြာျခားေၾကာင္းကိုလည္း သိေစခ်င္ပါသည္။ ႐ိုးရာသဘာဝနည္းစနစ္တြင္ ဓာတု လြတ္စိုက္ပ်ိဳးၾကေသာ္လည္း ေခတ္မီသိပၸံနည္းက်မဟုတ္သျဖင့္ ပိုးမႊားမ်ားက်ေရာက္ပါကမည္သို႔မည္ပုံေျဖရွင္းေဆာင္ရကြ ္ရမည္ကို မသိရိွျခင္းေၾကာင့္ စိုက္ခင္းတစ္ခုလုံး ပ်က္စီးမႈႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္ပါသည္။မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ား မရွိျခင္း၊ သိပၸံနည္း မက်ျခင္းမ်ားေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္မွာေမွ်ာ္မွန္းသေလာက္ေအာင္ျမင္မႈမရရွိႏိုင္ပါ။
ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္သည္ သဘာဝစိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ကို ေခတ္မီသိပၸံနည္းပညာႏွင့္ ေပါင္းစပ္ကာတီထြင္ႀကံဆမႈမ်ား ထည့္သြင္းျပဳ လုပ္ထားသည့္ ေခတ္မီၿပီး အဆင့္အတန္းျမင့္မားသည့္ စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္တစ္ခုဟုဆိုႏိုင္ပါသည္။
ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္၏ သမိုင္းေၾကာင္း
လူ႔သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္လွ်င္ စိုက္ပ်ိဳးေရးကို စတင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္အခ်ိန္မွ ၁၈ ရာစုအစပိုင္းအထိ စိုက္ပ်ိဳးေရးထုတ္ကုန္မွန္သမွ်သည္ သဘာဝ သို႔မဟုတ္ ေအာ္ဂဲနစ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻႀကီး၏အခ်ိဳ႕ေသာေနရာေဒသမ်ားတြင္ ယေန႔ထက္ထိ သဘာဝနည္းျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈမ်ားရွိေနေသးသည္မွာဂုဏ္ယူဖြယ္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ႐ူေမးနီးယားႏိုင္ငံတြင္ အမ်ားဆုံးေတြ႕ႏိုင္သည္။၁၈ ရာစုအစပိုင္းတြင္ အပင္အတြက္ လိုအပ္ေသာအာဟာရေပးစြမ္းႏိုင္ရန္ သဘာဝနည္းတစ္ခုတည္းကိုသာအားကိုးေနရာမွ ဓာတ္ေျမၾသ ဇာမ်ား (Synthetic fertilizer) သံုးစြဲျခင္းျဖင့္ အထြက္ႏႈန္း ပိုမိုေကာင္းမြန္ေၾကာင္းစတင္ေတြ႕ရွိခဲ့ပါသည္။
ပထမဆံုး ေပၚထြက္လာေသာဓာတ္ေျမၾသဇာမွာ စူပါေဖာ့စဖိတ္ (Super phosphate) ျဖစ္ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္္ေနသူ မ်ားအၾကား စိတ္ဝင္စားမႈကို ရရိွေစခ့သဲ ည္။ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ဂ်ာမန္စိုက္ပ်ိဳးေရးပညာရွင္မ်ား၏တီထြင္ႀကံဆမႈျဖင့္ အမိုးနီးယား (Ammonia) ဓာတ္ေျမၾသဇာကို အေျမာက္အျမားထုတ္လုပ္ကာ ကမာၻအရပ္ရပ္သို႔တင္ပို႔ေရာင္းခ်ခဲ့သည္။ ဟာဗာဘတြရွ္ နည္းစဥ္ (Haber-Bosch process) ျဖင့္ ထုတ္လုပ္လိုက္ေသာအမိုးနီးယားဓာတ္ေျမၾသဇာသည္ အပင္ကို ခ်က္ခ်င္း သိသိသာသာ သန္စြမ္းေစ သည့္အျပင္စိုက္ပ်ိဳးခ်ိန္တိုေတာင္းျခင္း၊အထြက္ႏႈန္းတိုးျခင္းစေသာ အားသာခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ကမာၻအရပ္ရပ္ရိွ စိုက္ပ်ိဳးေရးသမားတိုင္း ဝယ္ယူသုံးစဲြခ့ၾဲကသည္။
ေစ်းႏႈန္းမွာလည္း သဘာဝေျမၾသဇာျပဳလုပ္ရျခင္း သို႔မဟုတ္ ဝယ္ယူရျခင္းထက္မ်ားစြာ သက္သာေနသျဖင့္လယ္သမားမ်ားအႀကိဳက္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ဓာတ္ေျမၾသဇာ အသုံးမျပဳသည့္ႏိုင္ငံမွာေခတ္ေနာက္က်သည့္ ႏိုင္ငံအျဖစ္သတ္မွတ္ခ့ၾဲကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၁၉၂၀ မွ ၁၉၃၀ ၾကားကာလကို “ဓာတ္ေျမၾသဇာတစ္ေခတ္ဆန္းခ်ိန္” ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားအသံုးျပဳ၍ အထြက္ႏႈန္းတိုးေစေသာ္လည္း ထိုအပင္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးမည့္ ပိုးေကာင္မ်ား၊ အင္းဆက္ပိုးမ်ားလည္း ယခင္ကထက္ ပိုမိုမ်ားျပားလာခဲ့ရာ ေတာင္သူမ်ား အခက္ေတ႔ၾြကရျပန္သည္။ တခ်ိဳ႕ေနရာမ်ားတြင္လယ္ကြင္းတစ္ခုလုံး သီးႏံွဖ်က္ပိုး မႊားမ်ား၊ က်ိဳင္းေကာင္မ်ားဖ်က္ဆီးျခင္းခံရသျဖင့္ စီးပြားေရးမ်ားစြာ ထိခိုက္ခ့ၾဲကရသည္။
ယင္းျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို ၁၉၃၀ ျပည့္ႏွစ္အကုန္ကာလမ်ားတြင္ စတင္တီထြင္ သုံးစဲြခ့ၾဲကသည္။ အဆိုပါ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးတို႔၏ အာနိသင္ေၾကာင့္ သီးႏံွဖ်က္ပိုးမႊားမ်ားေသဆုံးကုန္၍ လယ္သမားမ်ား အထူးေပ်ာ္ရႊင္ ခ့ၾဲကရသည္။ တစ္ကမာၻလုံးပ်ံ႕ႏံွ႔ေရာက္ရိွ သုံးစဲြခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၁၉၃၀ မွ ၁၉၄၀ခုႏွစ္အတြင္း ဆယ္စုႏွစ္ကာလကို “ပိုးသတ္ေဆး မ်ားေခတ္” (Pesticide era) ဟုပင္ သမိုင္းတြင္ တင္စားေခၚေဝၚခ့ၾဲကသည္။
ပိုးသတ္ေဆးမ်ား (၁၀) ႏွစ္ေက်ာ္အသံုးျပဳၿပီးေနာက္ အဆိုပါ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားေၾကာင့္ ေျမယာမ်ားပ်က္စီးျခင္း၊ သီးႏွံဖ်က္ပိုးသာမက အက်ိဳးျပဳ သတၱဝါေလးမ်ားပါ ေသဆံုးကုန္ျခင္းတို႔အျပင္ က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ားစတင္ႀကံဳေတ႔လြ ာၾကရေသာအခါ အဆိုပါ ပိုးသတ္ ေဆးမ်ား အလြန္အကၽြံ သံုးစြဲေနျခင္းမွာ ေရရွည္တြင္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေၾကာင္းပညာရွင္မ်ားက စတင္ ဆင္ျခင္ သုံးသပ္လာခ့ၾဲကပါသည္။ ယင္းသည္ပင္ ေအာ္ဂနဲ စ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္၏အစ ျဖစ္သည္။
ေအာ္ဂဲနစ္ဖခင္ႀကီး ဆာအဲလ္ဘတ္ဟိုးဝပ္ (Sir Albert Howard)
အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႐ုကၡေဗဒပညာရွင္ျဖစ္သူ ဆာအဲလ္ဘတ္ဟိုးဝပ္ကို ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္၏ဖခင္ႀကီးဟုေခၚဆိုၾကပါသည္။ ၁၈၇၃ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး ႐ုကၡေဗဒပညာျဖင့္ ဘြဲ႕ရခဲ့သည္။ ဘြဲ႕ရၿပီးမၾကာခင္ အသက္၂၅ ႏွစ္အရြယ္ ၁၈၉၈ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယႏိုင္ငံရွိ ရပ္ခ်္ပူတနၿမိဳ႕တြင္ စိုက္ပ်ိဳးေရး အႀကံေပးအရာရွိအျဖစ္စတင္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ အစိုးရဌာနတစ္ခုျဖစ္သည့္ အင္ဒိုးၿမိဳ႕ (Indore) ရိွ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္ေရးသုေတသနဌာန (Institute of Plant Industry) သို႔ ဒါ႐ိုက္တာအျဖစ္ ရာထူးတိုးျမႇင့္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ အဆိုပါဌာနမွာအပင္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သုေတသနလုပ္ငန္းမ်ားကို အဓိကေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ဌာနႀကီး လည္းျဖစ္သည္။သူ၏အဓိကတာဝန္မွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ၏ ေခတ္မီစိုက္ပ်ိဳးေရးနည္းစနစ္မ်ားကို အိႏၵိယေတာင္သူမ်ားထံသို႔ ျဖန္႔ေဝေပးၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား တိုးတက္ဖံ႔ၿြဖိဳးလာေစရန္ အိႏိၵယအစိုးရက အလုပ္တာဝန္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
ဓာတ္ေျမၾသဇာအသံုးျပဳပံုနည္းစနစ္မ်ားႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆး၊ ေပါင္းသတ္ေဆး အသံုးျပဳပံုမ်ားကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ ေရ
ေျမသဘာဝႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ သုေတသနျပဳလုပ္၍ သင္ၾကားပို႔ခ်ေပးခ့ဲသည္။ယင္းသို႔သင္ၾကားေနစဥ္မွာပင္ အိႏၵိယလယ္သမားမ်ား အသံုးျပဳလွ်က္ရွိသည့္ လက္ရွိစိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္၏ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ေလ့လာခြင့္ရခ့ဲသည္။ ထိုသို႔ေလ့လာရာတြင္ အိႏိၵယ လယ္သမားတို႔၏ မိ႐ိုးဖလာယူဆခ်က္မ်ားထဲမွ အခ်ိဳ႕ေသာအခ်က္လက္မ်ားမွာ မွန္ကန္မႈရိွေၾကာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ “အပင္၊ ေျမႀကီး၊ လူႏွင့္ တိရိစာၦန္တို႔သည္ အျပန္အလွန္ မွီခိုေနၾကၿပီး ယင္းတို႔အားလံုး၏ က်န္းမာရွင္သန္ေရးမွာ ခြဲျခား၍မရ”ဟူသည့္အယူအဆ ကို သူအႀကိဳက္ဆုံးျဖစ္ခ့ဲသည္။
လူႏွင့္ တိရစာၦန္တို႔၏ က်န္းမာေရးအတြက္ အပင္မ်ားအေပၚတြင္ မွီခိုေနရသည္။ အပင္မ်ား က်န္းမာမွ လူႏွင့္တိရစာၦန္တို႔ က်န္းမာသန္ စြမ္းႏိုင္မည္။ အပင္မ်ား ေသေၾကပ်က္စီးလွ်င္ လူႏွင့္တိရစာၦန္တို႔လည္းေသေၾကပ်က္စီးၾကရေပမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အပင္မ်ား က်န္းမာဖို႔ အထူးလိုအပ္သည္မွာ အျငင္းပြားစရာ မရွိပါ။ အပင္မ်ားက်န္းမာဖို႔ အပင္ေပါက္ေရာက္ရာ ကမာၻေျမႀကီးမွာ က်န္းမာေနရမည္။ ဓာတ္ ေျမၾသဇာ၊ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားအေကၽြးခံထားရေသာေျမႀကီးမွာ မည္သို႔မွ် မက်န္းမာႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိလာခဲ့ရသည္။
မစၥတာဟိုးဝပ္သည္ တီထြင္ႀကံဆမႈ အားေကာင္းသူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ သူသည္ အိႏၵိယလယ္သမားမ်ား၏ မိ႐ိုးဖလာေျမၾသဇာလုပ္ပံု နည္းစနစ္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာ၍ သူ၏ေခတ္မီသိပၸံနည္းပညာမ်ားႏွင့္ ေပါင္းစပ္ကာသဘာဝေျမၾသဇာထုတ္လုပ္နည္းကို စတင္ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခ့သဲ ည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ အင္ဒိုး (Indore) အရပ္တြင္ စတင္ျပဳလုပ္ခ့ဲသျဖင့္ အင္ဒိုးနည္းစနစ္ (Indore method) ဟု ယေန႔အထိ လူသိမ်ား အသုံးျပဳလွ်က္ရိွသည္။
အဆိုပါနည္းစနစ္ကို တီထြင္ခ့ဲသည့္ ဟိုးဝပ္ကိုလည္း ေခတ္သစ္ သဘာဝေျမၾသဇာ ထုတ္လုပ္ေရး နည္းပညာ၏ဖခင္ႀကီး
(Father of Modern Composting) ဟု ဂုဏ္ျပဳသတ္မွတ္ေခၚေဝၚခ့ၾဲကသည္။ ယင္းအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဖာ္ျပထားေသာ စာအုပ္ ျဖစ္သည့္ “An Agricultural Treatment” စာအုပ္ကို ၁၉၄၀ျပည့္ႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခ့ဲသည္။ ထုတ္ေဝၿပီး မၾကာမီ အဂလၤ န္ႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လာၿပီး အဂလၤ န္ႏိုင္ငံအေျခစိုက္ေျမယာအသင္းအဖ႔ဲြ (Soil Association, UK) သို႔သာြ းေရာက္ ေဟာေျပာရွင္းလင္းခဲ့ရာ လူအမ်ား စုက လက္ခံခ့ၾဲကသည္။
ထို႔ေနာက္ အေမရိကတိုက္သို႔ ထြက္ခြာ၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ႐ိုးေဒးအင္စတီက်ဴ (Rodale Institute) ၌ေဟာေျပာပို႔ခ်ခ့ဲသည္။ ယင္းေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ဥေရာပတိုက္ႏွင့္ အေမရိကတိုက္သို႔ မၾကာခဏဆိုသလို ကူးခ်ီသန္းခ်ီျပဳလုပ္၍ သူ၏ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈႏွင့္ တီထြင္ႀကံဆမႈမ်ားကို အမ်ားလက္ခံလာေအာင္ ေျပာဆိုစည္း႐ုံးခဲ့ရာ သိပံၸပညာရွင္မ်ားႏွင့္လယ္သမားမ်ားအၾကား အထူးေရပန္းစား ခ့ဲသည္။ သူ႔ကိုလည္း ေအာ္ဂနဲ စ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္၏ဖခင္ႀကီး (Father of Organic Farming) ဟု အမ်ားသေဘာတူ လက္ခံခ့ၾဲကသည္။ ၁၉၄၀ ခုႏွစ္မွ သူကယြ ္လနြ ္ခ့သဲ ည့္ ၁၉၄၇ အထိ သူဘဝ၏ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္မ်ားကို ေအာ္ဂဲနစ္ စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သုေတသနမ်ားျပဳလုပ္ျခင္း၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ လူအမ်ား၏က်န္းမာေရးအတြက္ ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရး၏ အေရး ပါပံုမ်ားကိုကိုယ္တိုင္လုပ္ကိုင္ ေဟာေျပာပို႔ခ် ေရးသားမႈမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္ကုန္ေစခ့သဲ ည့္ ဂုဏ္ယူေလးစားဖြယ္ရာ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးျဖစ္ပါသည္။
ေရခ်ယ္လူစီကာဆန္ (၁၉၀၇-၁၉၆၄)
ဟိုးဝပ္ကြယ္လြန္ၿပီး ၁၅ ႏွစ္အၾကာ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္တြင္ ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ သမိုင္း ဝင္စာအုပ္တစ္အုပ္ ထြက္ရွိခဲ့ပါသည္။ “Silent Spring” ဟု အမည္ရၿပီး ျမန္မာလို“ၿငိမ္သက္သြားေသာ ေဆာင္းအကုန္ ေႏြဦးကာလ” ဟု အဓိပၸာယ္ရပါသည္။စာေရးသူမွာ အေမရိကန္လူမ်ိဳး အဏၰဝါဇီဝေဗဒပညာရွင္ ေရခ်ယ္လူစီကာဆန္ (Rachel Louise Carson) ျဖစ္ပါသည္။ေရခ်ယ္ကာဆန္ကို ၁၉၀၇ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၇ ရက္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ပင္ဆယ္ေဗးနီးယားျပည္နယ္စပရင္းေဒးၿမိဳ႕ (Springdale) ၌ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ အဏၰဝါဇီဝေဗဒျဖင့္ ဘြဲ႕ရရွိခဲ့ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာမ်ားကို ေရးသားသူ စာေရးဆရာမအျဖစ္ လူသိမ်ားပါသည္။
သူ၏ ၁၉၅၁ ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးေရးသားထုတ္ေဝေသာ “ကၽြန္ဳပ္တို႔ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ပင္လယ္မ်ားအေၾကာင္း” ဟုအဓိပၸာယ္ရသည့္ “The Sea Aroung Us” စာအုပ္မွာ ေငြေၾကးအရေရာ၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာပါ အထူးေအာင္ျမင္မႈရခဲ့သည့္ စာအုပ္ျဖစ္ခ့ဲသည္။ ဒုတိယ စာအုပ္ျဖစ္သည့္စာအုပ္မွာလည္း အထူးေအာင္ျမင္ကာ “သဘာဝ သိပံၸစာေရးဆရာမႀကီး” အျဖစ္သတ္မွတ္ခံခဲ့ရသည္။
အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္သာမက ကမာၻကိုပါ ကိုင္လႈပ္ခ့ဲသည့္ သူ၏စာအုပ္မွာ “Silent Spring” ျဖစ္သည္။ ၁၉၆၂ခုႏွစ္တြင္ ထုတ္ေဝခ့ၿဲပီး ယေန႔ထိအႀကိမ္ႀကိမ္ ႐ိုက္ႏိွပ္ထုတ္ေဝခ့ဲရသည့္ စာအုပ္လည္းျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုစာၾကည့္တိုက္စာရင္းတြင္ ၂၀ ရာစုအတြင္းထုတ္ေဝခ့ဲေသာ လူဖတ္အမ်ားဆုံး စာအုပ္အဆင့္တြင္ သိပံၸစာေပက႑၌ အဆင့္(၅) အျဖစ္ရပ္တည္ခ့ၿဲ ပီး Discovery Magazine ၏ ၂၀ ရာစုအတြင္း သိပံၸပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေကာင္းဆုံးစာအုပ္ (၂၅)အုပ္တြင္ ပါဝင္ခ့သဲ ည္။
ယင္းစာအုပ္တြင္ ေရခ်ယ္ကာဆန္သည္ သူ၏ဘဝအေတြ႕အႀကံဳႏွင့္ ယွဥ္၍ ကမာၻႀကီးအတြက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ကိစၥမ်ားကို မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့သည္။ သူသည္ သုေတသနပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သျဖင့္ ျမစ္ေခ်ာင္းေဘးမ်ားတြင္တဲထိုးကာ သဘာဝ ေတာ႐ိုင္း တိရစာၦန္ေလးမ်ား၊ ေရေနသတၱဝါမ်ားကို ေလ့လာျခင္း၊ စာတမ္းမ်ား ျပဳစုေရးသားျခင္းမ်ားကို မျပတ္ျပဳလုပ္ခ့ဲပါသည္။ သုေတသနအစပိုင္း ၌ ေဆာင္းတြင္းကာလ ေရခဲေအာင္ ေအးေနသည့္အခ်ိန္တြင္ေက်းငွက္တိရစာၦန္ေလးမ်ား ေဆာင္းခို၍ ၿငိမ္သက္လွ်က္ရွိၿပီး ေဆာင္းအကုန္ ေႏြအကူးကာလ (Spring) ေရခဲမ်ား၊ ႏွင္းမ်ားအရည္ေပ်ာ္ခ်ိန္တြင္ ေနေရာင္ျပျပေလးေအာက္၌ ေက်းငွက္တိရစာၦန္မ်ားသည္ ခိုေအာင္ေနရာမွ ထြက္လာၾကၿပီးျမဴးတူးေပ်ာ္ရႊင္စြာ သာယာေသာအသံမ်ားေပးၾကသည္မွာ စိတ္ခ်မ္းေျမ႕ဖြယ္ ေကာင္းလွေပသည္။
သို႔ေသာ္ သူ၏သုေတသနေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ ေက်းငွက္တိရစာၦန္မ်ား၏ အသံမ်ားမွာ တျဖည္းျဖည္းေလ်ာ့နည္းလာၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ အသံမ်ား မၾကားရေတာ့ဘဲ ၿငိမ္သက္သြားသည္ကို သတိျပဳမိခဲ့သည္။ ေတာထဲတြင္ ေက်းငွက္သာရကာမ်ား အရင္လို မေတြ႕ရ ေတာ့ သည့္အျပင္ သမင္၊ ဒရယ္ေလးမ်ားကိုလည္း မျမင္ရေတာ့ေပ။ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ထဲ၌ ငါးမ်ား ကူးခပ္သြားလာေနတာလည္း အလြန္ နည္းပါးသြားေၾကာင္း သတိျပဳမိခ့ဲသည္။ဘာေၾကာင့္ဒီလိုျဖစ္ရသနည္းဟု ဆက္လက္ ေလ့လာစူးစမ္းၾကည့္ရာ အဓိကမွာ အနီးရွိ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကို တရားလြန္အသုံးျပဳလာၾကေသာေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္ခိုင္မာမာ ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။
ထိုစိုက္ခင္းမ်ားတြင္ သီးႏွံဖ်က္ပိုးမႊားရန္မွ ကာကြယ္ရန္ ဒီတီတီ (DTT) အပါအဝင္ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားကိုမၾကာခဏဆိုသလို အသုံးျပဳေနရာမွ ေက်းငွက္တိရစာၦန္မ်ား ေသေၾကကုန္ၾကရေၾကာင္း သက္ေသျပခ့ဲသည္။ ထိုမွ်မကမေသေသာ ငွက္မ်ားမွာလည္း မ်ိဳးမေအာင္ႏိုင္ေအာင္ မ်ိဳးပြားအဂါၤ မွာ ပ်က္စီးကုန္ျခင္း၊ ဥမ်ားတြင္ အခံြမ်ားပါးလႊာကာဥမေအာင္ေတာ့ျခင္းမ်ား ႀကံဳေတြ႕လာရသည္။ ပိုးသတ္ေဆးဓာတ္ႂကြင္းမ်ားသည္ မိုးရြာေသာအခါ ေျမႀကီးေပၚမွတဆင့္ေျမာင္းငယ္ေခ်ာင္းငယ္မ်ားအတြင္းသို႔ ေရာက္ရိွသြားၿပီး ေရေနသတၱဝါမ်ားကိုပါ ေသေစေၾကာင္း သက္ေသျပခ့ဲသည္။
ထိုမွ်မက အဆိုပါ ပိုးသတ္ေဆးမ်ားပါဝင္ေနေသာေရကို ေသာက္သံုးသူမ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆးအမႈန္မ်ား ျပန္႔လြင့္ေနေသာေလကို ႐ွဴမိသူမ်ား၊ ပိုးသတ္ေဆး အႂကြင္းအက်န္မ်ားပါဝင္သည့္ အစားအစာမ်ားကို စားမိေသာလူမ်ားပါဒုကၡေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ရဲရဲ၀ံ့ဝံ့ ျပတ္ျပတ္ သားသား ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခ့ဲသည္။သူ၏ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ေျပာဆိုမႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရွိ ျပည္သူအေပါင္းမွာ ႏိုးၾကားလာၿပီး
ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ား၏ အႏၲရာယ္ကို သတိျပဳလာၾကသည္။ အဓိကရန္သူအျဖစ္ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သည့္ ကုမၸဏီမ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာဆိုျခင္းမ်ားကို ရင္ဆိုင္လာခ့ဲရသည္။ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္တိုင္လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံခ့ဲရသာ္လည္း အသက္ မေသခဲ့ေပ။ ထိုစဥ္က အေမရိကန္သမၼတမွာ ေဂ်အက္ဖ္ေကဟုလူသိမ်ားသည့္ ကေနဒီ (John F. Kennedy) ျဖစ္ၿပီး ကာဆန္အား အိမ္ျဖဴေတာ္၌ လက္ခံေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။
သူ၏တင္ျပခ်က္မ်ားကို အထက္လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ကြန္ကရက္လႊတ္ေတာ္တို႔၌ တင္ျပေစခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ကာဆန္၏တင္ျပခ်က္မ်ား မွန္ကန္မႈ/ရွိမရွိကို အေမရိကန္တစ္ဝွမ္းရွိ နာမည္ေက်ာ္တကၠသိုလ္မ်ားသို႔ စမ္းသပ္စစ္ေဆးရန္တိုက္တြန္းခဲ့သည္။
ရရွိသည့္အေျဖမွာ စိတ္ဝင္စားဖို႔ ေကာင္းလွသည္။ ကမာၻေက်ာ္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္၊ ပရစ္စတင္တကၠသိုလ္၊ ကာလီဖိုးနီးယားတကၠ သိုလ္ အပါအဝင္ သုေတသနျပဳလုပ္ခ့ဲသည့္ တကၠသိုလ္အားလုံး၏ တူညီေသာအေျဖမွာရစ္ခ်ယ္ကာဆန္ ေျပာတာမွန္ပါသည္ဟု ျဖစ္သည္။ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ားေၾကာင့္ တိရစာၦန္မ်ားသာမကလူအမ်ား၏က်န္းမာေရးပါ ထိခိုက္ေစပါသည္ဟုဆိုသည္။
ယင္းကာလအတြင္း ကာဆန္၏ က်န္းမာေရးအေျခအေနမွာ ဆိုးဝါးလာသျဖင့္ ေဆး႐ုံတြင္ စမ္းသပ္ခ့ဲရာရင္သားကင္ဆာျဖစ္ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့ရသည္။ ယင္းေရာဂါျဖင့္ပင္ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ (၁၄) ရက္ေန႔တြင္ေမရီလင္းျပည္နယ္၌ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ။ သူမ မကြယ္လြန္မီ ေရးသားေျပာဆိုခ့ဲမႈမ်ားတြင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကိုထိန္းသိမ္းဖို႔၊ ေနာင္လာေနာင္သားမ်ားအတြက္ အဆိပ္သင့္ေနေသာ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ကို မထားခ့ဲဖို႔၊ လူသားမ်ား၏က်န္းမာေရးအတြက္ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးမ်ား မသံုးၾကဖို႔၊ သဘဝနည္းစနစ္ျဖင့္သာ စိုက္ပ်ိဳးၾကဖို႔ တဖြဖြမွာၾကားရင္းကြယ္လြန္ခဲ့သည္မွာ လြန္စြာ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းလွသည္။
သူမ ကြယ္လြန္ၿပီး ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ေရာက္မွ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ DTT အပါအဝင္ ဓာတုပိုးသတ္ေဆးအေတာ္မ်ားမ်ားကို စိုက္ပ်ိဳး ေရးလုပ္ငန္းတြင္ မသုံးဖို႔ ကန္႔သတ္ခ့ဲပါသည္။ က်န္ကမာၻ႔ႏိုင္ငံအသီးသီးတြင္လည္းအဆိုပါကန္႔သတ္မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္လာခ့ၾဲကပါသည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္တြင္ ဆီဒြင္ႏိုင္ငံ၊ စေတာ့ဟုန္းၿမိဳ႕၌ ျပဳလုပ္သည့္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ညီလာခံတြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း (၁၆၀) ေက်ာ္က DTT ႏွင့္ ဓာတုပိုးသတ္ေဆး အေတာ္မ်ားမ်ားကိုစိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းတြင္အသုံးမျပဳရန္ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္ေၾကာင္း သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထိုးခ့ၾဲကသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေအဂ်င္စီ (Environment Protection Agency) ကို ဖြဲ႕စည္းေဆာင္ရြက္လာေအာင္ စတင္လံႈ႔ေဆာ္ခဲ့သူမွာ ေရခ်ယ္ကာဆန္ ျဖစ္ပါသည္။ သူ၏စြမ္းေဆာင္မႈမ်ားေၾကာင့္ အေမရိကန္ျပည္ ေထာင္စုတြင္ အရပ္သားမ်ားအတြက္ အျမင့္ဆံုးဆုတံဆိပ္ျဖစ္သည့္အေမရိကန္သမၼတ ဂ်င္မီကာတာ လက္ထက္တြင္ သမၼတ ကိုယ္ တိုင္ခ်ီးျမႇင့္သည့္ (Presidential Medal of Freedom) ကိုသူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္မွ ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းခံခဲ့ရပါသည္။
Credit – ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္လြင္ (FAME)
ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေအာ္ဂဲနစ္အစားအစာမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး စာအုပ္မွ ျပန္လည္မွ်ေ၀ေဖာ္ျပပါသည္။
The post ေအာ္ဂဲနစ္စိုက္ပ်ိဳးေရးစနစ္ appeared first on Myanmar Farmers' Portal.
